Çörek otu, tarih boyunca tıbbın en gözde bitkilerinden biri olmuştur. Düğün çiçeği familyasından olup, tohumlarından çoğalan çörekotu, peygamber efendimizin şifa kaynağı olarak gösterdiği bir besindir..
Tohumundan ve yağından faydalanılan, Kral Tutankamon’un mezarında bile bulunan çörek otunu, Kleopatra güzellik için ve Hipokrat karaciğer hastalıkları için kullanılmıştır. Bolca içerdiği ‘timokinon’ maddesi antikanserojenik etkileri ile bilinmektedir. Çörek otunun iyi geldiği sağlık sorunları arasında, diyabet, kolesterol, sedef ve egzama, alerjiler, Alzheimer, sindirim sorunları bulunmaktadır.
Çörek otu nedir?
Çörek otunun tohumu ve yağı, çeşitli hastalıklara karşı etkindir. Tohumları siyahtır ve susama benzer. Tıp dilinde Nigella sativa olarak da bilinen çörek otu, tarih boyunca yaygın olarak kullanılmıştır. Ç Eski Mısır, Yunan ve hatta İslam literatüründe çörek otunun şifalarına dair pek çok bilgi vardır.
Baharat olarak da kullanılan siyah tanecikler bitkinin tohumlarıdır. Hipertansiyon, karaciğer, böbrek hastalıkları, enfeksiyon ve cilt hastalıklarına karşı çok etkilidir.
Çörek otunun içerdiği vitaminler
Çörek otunun tohumunun ve yağının vücuda neden bu kadar yararlı olduğunun anahtarı üç ana doğal kimyasaldan kaynaklıdır. Bunlar; timokinon (TQ), timohidrokinon (THQ) ve timol’dür. Çörek otunun tohumunda yağlar, karbonhidrat, albümin ve bir kısmı daha henüz tanılanmamış yüzden fazla besin maddesi bulunur.
Çok değerli maddeler olan doymamış yağ asitleri de içerisinde mevcuttur. Bunlar, Linolenasidi, Alfo linolenasidi, İç yağı ve benzeri yağladır. Eterli yağlar olarak Kofur, Nigellon, Alfa- pinen içermektedir. Ayrıca az miktarlarda B1, B2, B6, Folasidi Niacin, Demir, Kalsiyum, Magnezyum, Çinko, Selenyum ve amino asitler yer almaktadır.
Çörek otunun faydaları
Çörek otunun kansere faydası var mı?
Araştırmalarda çörek otunun, içerdiği timokinon’un akciğer, meme, böbrek, karaciğer, cilt ve prostat kanserine karşı etkili olduğu göstermektedir. Antikanser özelliğinin nedeni tam olarak çözülememiştir.
Bazı çalışmalar timokinon’un antioksidan rol oynadığını ve vücudun savunma sistemini geliştirdiğini ve apoptoza (programlı hücre ölümü) neden olduğunu göstermiştir. Günümüzde çörek otunun bileşenlerinin kansere karşı kullanımı ile ilgili pek çok bilimsel araştırma devam etmektedir.
Araştırmalar, çörek otunun yağında da bulunan tiyokinonun anti-tümör etkilerinin, kolon kanseri, prostat kanseri, pankreatik ve akciğer kanserinde etkili olduğunu söylemektedir. Tiyokinon ve kemoterapi ilaçları birlikte kullanıldığında tiyokinon, ilaçların toksisitesini azaltmaktadır.
Alerji tedavisinde çörek otu
Pek çok araştırma, alerjik rinit tedavisinde çörek otunun faydalı olduğunu göstermektedir. Çörek otuyla ilgili bir çalışma onun en sık görülen burun alerjisi semptomlarını hafiflettiğini göstermiştir. Tıkanıklık, burun akması, hapşırma ve burun kanallarının şişmesi gibi alerjik reaksiyonlara iyi gelmektedir. Ayrıca E vitamini, β-karoten ve biyotin ile birlikte ağız yoluyla günlük alındığında alerji semptomlarını azaltır.
Çörek otunun Alzheimer hastalığına faydaları
Bilimsel araştırmalar, çörek otunun Alzheimer hastalığının tedavisi için umut verici olduğunu göstermektedir. Journal of Ethnopharmacology dergisinde yayınlanan bir araştırmada, çörek otunun bellek, dikkat ve konsantrasyonu arttırdığı tespit edilmiştir.
Astım, bronşit ve Epilepsi tedavisi
Ağız yoluyla çörek otunun ekstresinin alınması, akciğer fonksiyonunu iyileştirir ve astımlı hastalarda hışıltılı solunum ve öksürük ataklarını azaltır. Bronşite iyi gelir. Ayrıca ifrazatı boşaltır ve solunum borusunu genişletir. Günde 2 gram öğütülmüş çörek otu 12 hafta süresince kullanılmalıdır. Ekstresinin epilepsi nöbetini azalttığına dair bilgiler mevcuttur ancak bu alanda henüz bilimsel kanıt yoktur.
Yüksek kolestorol tedavisi ve çörek otu
Günde iki kez alınan tam ezilmiş 1 gr. çörek otunun, yüksek kolesterolü olan kişilerde kötü kolesterol ve kan yağları düzeyini azaltığına dair çalışmalar mevcuttur.
Çörek otunun hipertansiyona faydaları
Çörek otunu, 12 haftaya kadar günde 0.5-2 gram öğütülmüş şekilde kullanmak ya da günde iki kez ekstresini almak, hipertansiyon sorunu olan kişilerde kan basıncı kontrolüne önemli katkılar sağlamaktadır. Ancak kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Diyabet hastaları çörek otu kullanabilir mi?
Çörek otu, hem tip 1 hem de tip 2 diyabetin önlenmesine yardımcı olan birkaç maddeden biridir. Yapılan bir çalışmaya göre bu şifalı bitki, önemli yan etkiler göstermeden glukoz toleransını metformin kadar verimli bir şekilde geliştirir ve çok düşük toksisiteye sahiptir. Bu çok önemlidir çünkü, en sık reçetelenen tip 2 diyabetik ilaçlardan biri olan metformin, ciddi oranda yan etkileri olan bir ilaçtır.
Çörek otunu 12 ay boyunca günde iki kez 1 gr öğütülmüş olarak almak, kan şekeri konsantrasyonunu düşürerek kan şekeri kontrolünü arttırır ve Tip 2 diyabetli hastalarda insülin duyarlılığını artırır.
Çörek otunun sağlığa diğer faydaları
Öksürüğe iyi gelir.
Hazmı kolaylaştırır.
İdrar söktürücüdür
Grip tedavisinde kullanılabilir.
Baş ağrısını hafifletir
Romatizmal hastalıklara iyi gelir.
Adet rahatsızlıklarını hafifletici etkisi vardır
Yaraların çabuk iyileşmesini ve hücrelerin yenilenmesini hızlandırır
Çörek otu ekstresi opioid bağımlılığı ile ilgili semptomları azaltır
Çörek otu özü, boğaz ağrısı ve şişmiş bademciklere iyi gelir
Çörek otu yağının faydaları
Karaciğer sağlığı
Karaciğer vücuttaki en önemli organlardan biridir. Neredeyse her toksin karaciğerden işlenir ve karaciğerdeki safra, yağları sindirmek ve zihninizi ve vücudunuzu mutlu ve sağlıklı tutmak için anahtardır. İlaç yan etkileri, alkol tüketimi ya da karaciğer hastalığı nedeniyle oluşmuş karaciğer fonksiyon bozukluğu ile mücadele edenler için, çörek otunun yağı iyileşme sürecini büyük ölçüde hızlandırabilir.
Yeni yapılan bilimsel bir araştırma, çörek otunun yağının karaciğerin sağlıklı çalışmasını olumlu etkilediğini ve hasarın önlenmesine yardımcı olduğunu göstermiştir
Kilo Verme-Obezite tedavisi
Diyabet ve Metabolik Bozukluklar Dergisi, anti-obezite özelliklerine sahip bitkiler için literatürü sistematik olarak gözden geçirdi ve çörek otu yağının en etkili doğal ilaçlar arasında olduğunu keşfetti. Geleneksel olarak obeziteyi tedavi etmediğine inanılan Nigella sativa, diyabet hastalarına yardımcı olduğu gibi insanların kilo vermelerine de yardımcı olduğu bilinen harika bir anti-inflamatuar ajandır.
Çörek otu yağının faydaları
Özellikle, iştah, glukoz emilimi, karaciğer glukoneogenezi, kolesterol ve trigliserid gibi kilo alımı tetikleyicilerini azaltarak, pek çok insanın kilo vermesine yardımcı olmuştur.
Enfeksiyonlar
Çörek otunun yağı antibiyotiklere dirençli bakterileri öldürebilme özelliğine sahiptir. Metisiline Dayanıklı Staphylococcus Aureus (MRSA) bunlardan en önemlisidir. MRSA dünyanın dört bir yanındaki hastaneler ve bakım evleri için ciddi bir problem oluşturmaktadır. Yaşlı popülasyon özellikle risk altındadır çünkü bu sorun genellikle ameliyatlar, intravenöz tüpler ve suni eklemler gibi invazif prosedürlerle ilişkilidir.
Temel olarak zayıflamış bağışıklığa bağlı olarak, yaşlı vatandaşların artan nüfusu MRSA’yı küresel bir halk sağlığı riski haline getirmiştir. Pakistanlı bilim adamları birkaç MRSA suşunu ele geçirdiler ve her birinin çörek otunun yağına duyarlı olduğunu ve bu yağın bakterilerin çoğalmasını kontrol altına alıp durdurduğunu keşfettiler.
Yüksek tansiyon
İki ay boyunca çörek otu tohumu ekstratının alınmasının, kan basıncının hafif yükseldiği kişilerde yüksek tansiyonu düşürdüğü gösterilmiştir. Ağızdan çörek otu yağı almak iltihaplı romatoid artrit semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
Astım
Çörek otunun yağının anti-inflamatuar etkileri, astım semptomlarının iyileştirilmesine katkı sağlamaktadır. Solunum yollarındaki iltihaplanmayı azaltarak bronşit semptomlarını gidermektedir. 3 ay boyunca günlük olarak 15 mL / kg çörek otu ekstresi kullanılabilir.
Mide rahatsızlığı
Çörek otunu yemek veya yağını tüketmek mide ağrısı ve krampları hafifletebilir. Çörek otu yağı, gaz gidermeye, mide şişkinliğine ve ülser ağrılarını hafifletmeye de yardımcı olmaktadır.
Sperm fonksiyonunu iyileştirme
Araştırmalar, çörek otu yağı almanın sperm sayısını ve kısırlık problemi olan erkeklerde spermlerin hızını arttırdığını göstermektedir. 2 ay boyunca günde 2 kez 2,5 mL çörek otu yağı kullanılabilir.
Meme ağrısı (mastalji)
Araştırmalar, adet döngüsü sırasında göğüs ağrısı olan kadınlarda, göğüslere çörek otu yağı içeren bir jelin uygulanmasının ağrıyı azalttığını göstermektedir.
Çörek otu yağının cilde faydaları
Çörek otu yağında bulunan yağ asitleri ve antioksidanlar cilt sağlığına pek çok açıdan fayda sağlayabilir. Cildi nemlendirir ve bakteriyel enfeksiyonları ortadan kaldırarak, çevresel stresleri önleyerek, sağlıklı yeni hücrelerin büyümesini harekete geçirerek ve hatta kırışıklıkların ve lekelerin görünümünü iyileştirerek cildi koruyan bir kalkan oluşturur.
Çörek otu yağı uygulamasının sedef hastalarında görülen, psoriyaz plaklarının görülme sıklığını azalttığı gösterilmiştir. Cilt rengini ve nemini artırmak için yağlara ve nemlendiricilere çörek otu yağı eklenmiştir. Cildi yenileme özelliği de vardır.
Çörek otunun, yaralı bölgeye sürüldüğünde, yaranın iyileşmesini hızlandırdığı ve bakterileri azaltarak iltihaplanmaya engel olduğu gözlenmiştir.
Çörek otunun akneye faydası
Dermatoloji ve Dermatolojik Cerrahi Dergisi’ne göre, %10’luk çörek otu ile hazırlanan bir losyonun uygulanması, iki ay sonra akne insidansını önemli ölçüde azaltmıştır. Araştırmaya katılanlar yüzde 67’lik bir memnuniyet bildirmişlerdir.
Çörek otu saç dökülmesine iyi gelir mi?
Çörek otu yağı düzenli kullanıldığında saçı yumuşatma ve parlaklığını artırma özelliğine sahiptir. Ayrıca saç dökülmesini de engellemektedir.
Çörek otu yağı nasıl yapılır?
Çörek otu yağını aktarlarda kolaylıkla bulabilirsiniz. Fakat evde kendinizin yapacağı çörek otu yağı çok daha sağlıklı ve güvenilir olacaktır. Dolu dolu 2 yemek kaşığı öğütülmüş çörek otu tohumunu 200 ml’lik bir şurup şişesine koyun.
Şişenin içinin tamamen kuru olması gerekiyor. Tohumu küçük bir robot ya da havan yardımıyla kendiniz öğütmeyi tercih edin. Çünkü öğütüldükten sonra beklemiş ve havayla temas etmiş çörek otunun bir faydasını görmezsiniz. Şişeyi ağzına kadar zeytinyağı ile doldurup kapağını kapatın.
Şişe bu şekilde 1 hafta bekleyecek. Günde bir kaç kez çalkalayın. 1 haftanın sonunda artık çörekotu yağını kullanabilirsiniz. Yağı kullanmaya başlamadan bir gün önce çalkalamayı bırakın. Çünkü daha sağlıklı olması için tortusunun dibe çökmesi gerekiyor.
Çörek otu yağı nasıl kullanılır?
Günümüzde, sağlıklı bir yaşam için ne kadar çörek otu yağı alınacağına ilişkin belirli günlük öneriler bulunmamaktadır. İşlenmemiş tohumları yemekler ve cilt ürünleriyle birleştirmek, çörek otu yağını kullanmak için en güvenli yoldur.
Bireysel ambalajlı bir ürün seçildiğinde, önerilen doz uygulanmalıdır. Genellikle yaklaşık 1-2 çay kaşığı, günlük alım miktarıdır. Çörek otu yağı almadan önce doktorunuzla konuşmanız faydalı olacaktır.
Çörek otu kremi
Normal ve cerahatli sivilce, egzama, sedef hastalığı ve deri mantarı gibi cilt hastalıklarında çörek otu kreminin tedavi edici özelliği bilinmektedir. Fakat yine de kullanmadan önce doktorunuza danışmanız çok önemlidir.
Çörek otu zehirli mi? Yan etkileri nelerdir?
Düzenli kullandığınız bir ilaç varsa çörek otu yağı veya kapsülü almadan önce doktorunuzla konuşmanızda fayda vardır.
Karaciğer ve böbrek
Çörek otu, karaciğer fonksiyonları için faydalı olabilir, ancak çok fazla alınırsa karaciğere ve böbreklere zarar verebilir. Bu organlardan herhangi biriyle ilgili sorunlarınız varsa, güvenli bir doz belirlemek için doktorunuzla konuşmanızda fayda vardır.
Kontakt dermatit
Çörek otunun, potansiyel yan etkilerinden biri temas dermatitidir. Bazen çörek otuna dokunmak deride kırmızı bir döküntüye neden olabilir. Bu döküntü genellikle kaşıntılı olur.
Hipotansiyon
Anma Sloan-Kettering Kanser Merkezi, özellikle diüretik veya antihipertansif ilaç kullanımında, çörek otunun hipotansiyon noktasına kadar kan basıncını düşürdüğüne dikkat çekmiştir. Kan basıncında düşüş beyne, kalbe ve diğer organlara oksijen taşınmasını engeller. Bu yorgunluk, mide bulantısı, sık nefes alma, baş dönmesi ve bilinç kaybı ile sonuçlanabilir. Tansiyon çok düşerse, hayati tehlike oluşturabilir.
Hamile kadınlar çörek otu kullanabilir mi?
Çörek otunun gebelikte kullanımı son derece sakıncalıdır. Çörek otu uterusta düz kas kasılmalarına sebep olarak erken doğum ya da düşük riski yaratabilir.
Diğer Alerjik Reaksiyonlar
Bitkisel tedavilerde her zaman bir alerjik reaksiyon riski vardır. Kontakt dermatitten farklı olarak, bazı alerjik reaksiyonlar deri ile ilgili değildir. Dudakların, dilin, boğazın veya yüzün şişmesine ve solunum güçlüğüne, ağızda karıncalanmaya, baş dönmesine, bulantıya, kusmaya, diyare ve karın krampına neden olabilir.
