Kızamık virüsü ile meydana gelen akut, döküntülü bir enfeksiyon hastalığıdır. Hava damlacıkları yoluyla kişiden kişiye geçen oldukça bulaşıcı bir enfeksiyondur. Virüsün kuluçka dönemi 10-14 gündür. Şikayetler başlamadan önceki iki gün ile döküntü başladıktan sonraki dört gün en bulaşıcı dönemdir. Bir kez geçirildiğinde hayat boyu bağışıklık bırakır.
Kızamığınız olduğundan şüpheleniyorsanız hemen bir doktora başvurun. Kızamık aşısı olmadıysanız ve enfekte olmuş bir kişiyle temasa geçtiyseniz, enfeksiyondan korunmak için 72 saat içinde kızamık aşısı olmak için sağlık kuruluşuna başvurun.
Kızamık Nedenleri
Kızamık, rubeola virüsünün neden olduğu enfeksiyondan kaynaklanır. Virüs, enfekte olmuş bir çocuğun veya yetişkinin burnunun ve boğazının mukusunda yaşar. Hastalık döküntüden 4 gün önce bulaşıcıdır ve yaklaşık 4 ila 5 gün sonra da bulaşıcı olmaya devam eder.
Enfeksiyon aşağıdaki yollarla ortaya çıkabilir:
– Enfekte birisiyle fiziksel temas
– Öksüren veya hapşıran, enfekte olan kişilerin yakınında olmak
– Mukus damlacıklarına (virüs 2 saat boyunca aktif kalır) enfekte olmuş bir yüzeye dokunup parmakları ağza götürmek veya burun veya gözleri ovuşturmak
Kızamığın belirtileri nelerdir?
- 1-3. günler arası: Hafif veya yüksek ateş, kuru öksürük, burun akıntısı, gözlerde kızarıklık. Üst azı dişlerinin yanındaki dişetlerinde ve yanak içinde beliren, küçük beyaz noktalar (Koplik lekeleri) kızamık için tanı koydurucudur.
- 4-8. günler arası: Yüksek ateş (39o -40oC), karakteristik döküntü. Döküntü, kulak arkasından başlayarak yüze, oradan gövdeye ve daha sonra da kol ve bacaklara yayılır. Bir süre sonra aynı sırayı izleyerek solar ve yerinde geçici bir renk değişikliği bırakabilir.
- Göz konjunktivası iltihabı (konjunktivit) görülebilir. Gözler ışığa karşı hassaslaşır.
Kızamık başka hastalıklara neden olabilir mi?
Kızamık enfeksiyonu tüberküloz enfeksiyonunun tekrar aktif hale geçmesine, zatürreye, boyundaki lenf bezlerinin iltihaplanmasına, orta kulak iltihabına ve beyin iltihabına neden olabilir.
Kızamığın tedavisi nasıldır?
- Hastanın 10 gün süreyle izole edilmesi uygundur.
- Ateş düşünceye kadar yatak istirahati gerekir.
- Şikayetlere yönelik tedavi uygulanır. Ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar ve öksürük şurupları kullanılabilir.
- Bakterilere bağlı komplikasyon gelişmediği sürece antibiyotik tedavisi verilmemelidir.
- Kızamıklı bir çocukla temas eden kişilere (örn; aile üyelerine) gamma globülin yapılarak hastalık önlenebilir veya hastalığın seyri hafifletilebilir.
Kızamıktan korunma nasıl olur?
Zayıflatılmış canlı virüs aşıcı 15 aylık çocuklara tek doz uygulanır. Beslenme veya bağışıklık sistemi bozukluğu olan çocuklarda 6 ay sonra bir destek dozu daha yapılır. Salgın dönemlerinde 9 aylıktan büyük tüm çocuklara aşı uygulanabilir. Bu takdirde 15 ay tamamlanınca bir destek dozu daha yapılır.
Doktora başvurulması gereken durumlar nelerdir?
- Çocuğunuz kızamık geçiriyor ve öksürüğü giderek kötüleşiyor veya balgam çıkarıyorsa. Bu durumda virüslere bağlı zatürree (pnömoni) gelişmiş olabilir.
- Çocuğunuz kızamık geçiriyor ve döküntü başladıktan sonraki hafta içinde sürekli uyku eğilimindeyse, huzursuz ve gerginse, sayıklıyorsa veya şiddetli kasılmaları varsa. Bu durumda beyin iltihabı gelişmiş olabilir.
- Çocuğunuz kızamık geçiriyor ve aynı zamanda da işitme güçlüğü veya kulak ağrısı çekiyorsa. Bu durumda orta kulak iltihabı gelişmiş olabilir.