İş yerinde, ilişkilerde, aile arasında kısacası günlük hayatın rutininde manipülasyon eylemiyle sık sık karşı karşıya kalıyor ve etrafımızda çok fazla sayıda manipülatif insan olduğunu fark ediyor musunuz? Modern çağın bir getirisi olarak insanlar; stres, ego, maddi kaygı veya başarma hırsı gibi faktörler nedeniyle daha fazla bireyselleşmeye ve bencilleşmeye yönelebiliyorlar.
Bencilleşen insan da, kendi istek ve düşünceleri doğrultusunda başka insanların fikir ve duygu dünyasına saygı göstermeyerek onlara manipülatif davranışlarda bulunabiliyor.
Manipülasyon nedir?
Manipülasyon; bir kişinin başka bir insanın inandığı doğruları, istek ve arzularını hatta davranış şekillerini kendi istek ve düşünceleri çerçevesinde yönlendirmeye, değiştirmeye çalışmasıdır. Manipülasyon; yalan söylemenin, kandırmanın, insanları birtakım çıkarlar uğruna kullanmanın gizli bir yolu olarak da tanımlanabilir.
Manipülatif insanlar karşılarındaki kişilerin algılarını farklılaştırmayı, şahsi duygu ve düşünce doğrultularını değiştirmeyi ve tatlı sözlere onları kendi etkileri altında bırakmayı hedefler. Sağlıklı tavsiye, destek veya yönlendirmeleri manipülatif yönlendirmelerden ayırt etmek önemlidir. Sağlıklı yöntemlerde kişinin iyiliği ve mutluluğu esas alınırken, manipülasyonda durum oldukça farklıdır.
Manipülasyonda amaç, kasti olarak karşı tarafa müdahale etmek ve onun üzerinde bir güç uygulaması oluşturmaktır. Bu durum manipülatif kişinin üstünlük kaygısını, ego çatışmasını, adaletsiz ve merhametsiz yönünü ortaya koyar.
Manipülatif insanların kişilik özellikleri
Özel alan kurmak isterler
Manipülatif insanlar, kendilerine ait özel alanlarda daha fazla kontrolcü davranabildikleri için kendilerini şahsi alanlarında rahat hissederler. Bu nedenle iş görüşmeleri, aile içi toplantılar veya ilişki konuşmaları gibi konularda şahsi ofis, ev, araba gibi kendi özel alanlarında olmayı tercih ederler.
Böylece, kendilerini ortama hakim hissettikleri bir mekanda size bir fikri kabul ettirebilmenin veya kafanızda yer eden herhangi bir düşünceyi değiştirebilmenin onlar için daha kolay olduğuna inanırlar.
Konuşmalarda ilk konuşan olmayı tercih etmezler
Gözlem yapma yetenekleri kuvvetli olan manipülatif insanlar, bir konuşma veya tanışma sırasında öncelikle sizi tanımak isterler. İlk etapta sessiz kalarak ve sizi dinleyerek, kişiliğinizle ilgili bazı ipuçlarını tespit etmeye ihtiyaçları vardır. Zayıf noktalarınızı, korkularınızı, endişelerinizi öğrenerek bunları daha sonra kullanmayı amaçlarlar. Manipülatif insanların ortam içerisinde çoğu zaman sessiz kalarak, dikkatli gözlerle sizi izlediklerine şahit olmanız oldukça yüksek bir olasılıktır.
Gerçeği çarpıtırlar, ustaca yalan söylerler
Manipülasyon yapmak isteyen insanların kendileri için geliştirdikleri en başarılı karakter özelliği yalan söyleme kabiliyetidir. Gerçeği çarpıtma, bahaneler üretme, olmamış bir şeyi olmuş gibi gösterme konularında oldukça yeteneklidirler. Genellikle, yapmadığınız bir şeye dahi sizi inandırabilecek kadar yetkin bir üslupları vardır.
Seslerini yükseltebilir, şiddet yanlısı davranışlar sergileyebilirler
Tartışma esnasında yüksek sesle, karşıdaki insanın konuşmasını bölecek veya sesini bastıracak şekilde konuşmalar agresif manipülasyonun örneğidir. Manipülatif insanlar, ikna yöntemini kullanmak için zaman zaman karşılarındaki insanları sindirme ve bezdirme eylemlerine yönelirler.
Yalnızca ses tonları değil, beden dilleri ve el kol hareketleri de agresif olabilir. Hatta şiddete eğilim göstererek fiziksel temas, sarsma veya vurma gibi şiddet içeren eylemlerde bulunabilirler.
Karşılarındaki insanlara düşünmek için zaman tanımazlar
Ortada düşünülmesi gereken bir durum olduğunda manipülatif insanlar, karşılarındaki insanlara olayı ölçüp tartmaları için gereken süreyi sunmak istemezler. Düşüncelerini mantık süzgecinden geçirmelerine izin vermemek için daimi baskı uygulayarak bir an önce bir karar veya cevap vermelerini sağlamaya çalışırlar.
Bu sayede onların kafa karışıklığından ve kararsızlığından faydalanarak istedikleri sonuca ulaşmayı amaçlarlar.
Yargılarlar ve olumsuz eleştirilerde bulunurlar
Manipülatif insanların yaygın özelliklerinden bir diğeri, sürekli olarak kendi fikirleri dışındaki fikirleri yargılamaları ve olumsuz yönde eleştirmeleridir. Onlara göre yalnızca kendi düşünceleri doğrudur, diğer düşünceler hatalı veya eksiktir.
Bu nedenle sürekli olarak karşı tarafı dinlemeden kendi “doğru” düşüncelerini empoze etmeye çalışırlar ve karşı tarafa kendilerini yetersiz, hatalı ve mutsuz hissettirirler.
Kendilerine uyum sağlamayanları görmezden gelirler
Manipülatif insanların, karşı tarafa kendini değersiz hissettirme yollarının arasında “görmezden gelme alışkanlığı” yer alır. Manipülasyonu kabul etmeyen ve kendi fikrinde direten insanlara orada yokmuşçasına veya ortaya hiçbir fikir sunmamışçasına davranırlar. Bu yöntemle karşı tarafın egosunu zedelemeyi ve ilgi eksikliği korkularını kamçılamayı amaçlarlar.
