Diş eti iltihaplanması diş etlerinde şişmeye (iltihaplanmaya), kırmızılığa, tahrişe neden olan çok yaygın ve diş eti çekilmesinin hafif bir türü olan bir hastalıktır. Diş eti iltihaplanması hafif olabileceği için, bu duruma sahip olduğunuzu fark etmeyebilirsiniz. Ama bu iltihaplanmayı ciddiye almak ve hemen tedavi ettirmek önemlidir. Diş eti iltihaplanması daha ciddi diş eti hastalıklarına (periyodontit) ve hatta diş kaybına neden olabilir.
Diş eti iltihaplanması sorununun en yaygın nedeni zayıf ağız hijyenidir. Düzenli profesyonel incelemeler ve günlük fırçalamalar, diş ipi ile temizlemeler gibi iyi ağız sağlığı alışkanlıkları diş eti iltihaplanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Semptomlar
Sağlıklı dişetleri sağlam ve soluk pembedir. Dişetleriniz kabarık, koyu kırmızıysa ve kolayca kanıyorsa sizde dişeti iltihabı olabilir. Dişeti iltihabı nadiren ağrılı olduğundan bilmeden bile sizde dişeti iltihabı olabilir. Dişeti iltihabının bulgu ve semptomları aşağıdakileri içerebilir:
- Şişmiş dişetleri
- Yumuşak, kabarık dişetleri
- Gerilemiş dişetleri
- Bazen hassas dişetleri
- Bazen diş fırçanız veya ipinizde kırmızılık ya da pembelik olarak görülen, fırçaladığınızda veya diş ipiyle temizlediğinizde kolayca kanayan dişetleri
- Dişetlerinizin renginde sağlıklı pembeden koyu kırmızıya bir değişim
- Kötü nefes
Ne zaman dişçiye gitmelisiniz?
Çoğu dişçi rahatsız edici semptomlara neden olmadan ve daha ciddi sorunlara yol açamadan önce dişeti iltihapları, oyuklar (çürükler) ve diğer diş durumlarını belirlemek için düzenli kontrol önerir. Dişeti iltihabı bulgu ve semptomlarından herhangi birini fark ederseniz de dişçinizden randevu alın. Ne kadar çabuk tedavi olursanız dişeti iltihabının zararından dönmeniz ve daha ciddi durumlara doğru ilerlemesini önleme olasılığınız o kadar fazla olur.
Nedenleri
Dişeti iltihabının en yaygın nedeni plak oluşumunu teşvik eden kötü oral hijyendir. Plak büyük ölçüde bakterilerden oluşan görünmeyen, yapışkan bir tabakadır. Nişastalar ve şekerler ağzınızda normal olarak bulunan bakterilerle etkileştiğinde dişlerinizde plak oluşur. Dişlerinizi her gün fırçalamak ve diş ipiyle temizlemek plağı temizler. Plak her gün temizlenmelidir çünkü genellikle 24 saat içinde çabucak tekrar oluşur.
İki veya üç günden fazla dişlerinizde kalan plak damak hattınızı sertleştirerek tartar (kalkülüs) oluşumuna neden olabilir. Tartar plağın temizlenmesini daha zor hale getirir ve bakteriler için koruyucu bir kalkan yaratır. Genellikle tartardan fırçalayarak veya diş ipiyle temizleyerek kurtulamayabilirsiniz — onu temizlemek için profesyonel dişçi temizliğine gerek duyarsınız.
Plak ve tartar dişlerinizde ne kadar uzun süre kalırsa dişlerinizin tabanı etrafındaki diş etinizin parçası olan gingivayı o kadar fazla tahriş ederler. Zamanla dişetleriniz şişebilir ve kolayca kanayabilir.
Komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen dişeti iltihabı diş kaybına yol açabilen çok daha ciddi bir durum olan altta yatan doku ve kemiğe yayılan bir dişeti hastalığına (periodontit) ilerleyebilir. Periodontit ve genel olarak kötü ağız sağlığı tamamen anlaşılmayan yollarla genel sağlığınızı da etkileyebilir. Çalışmalar artan kalp krizi, inme veya akciğer hasarı riskini periodontite bağlamaktadır. Ve periodontitli kadınlar sağlıklı dişetleri olan kadınlardan muhtemelen daha fazla prematüre veya düşük kilolu bebekler doğurabilirler. Daha fazla araştırma gerekmesine rağmen bu çalışmalar dişlerinize ve dişetlerinize iyi bakmanızın önemini vurgular.
Randevunuza hazırlık
Düzenli kontroller için dişçinizin önerdiği programa uyun. Herhangi bir dişeti iltihabı semptomu fark ederseniz dişçinizden randevu alın. Burada hazırlanmanıza yardım edecek ve dişçinizden neler bekleyebileceğinize dair bazı bilgiler verilmektedir.
Dişçinize sormak için bir soru listesi hazırlayabilirsiniz. Sormak isteyebileceğiniz bazı sorular için aşağıdakileri sorular fikir verebilir:
- Semptomlarıma dişeti iltihabının mı neden olduğunu düşünüyorsunuz?
- Varsa, ne tür testler yaptırmam gerek?
- Önermekte olduğunuz tedavileri diş sigortam karşılayacak mı?
- Önermekte olduğunuz yaklaşımın alternatifleri nelerdir?
- Dişetlerimi ve dişlerimi sağlıklı tutmak için evde hangi adımları atabilirim?
- Ne tür diş macunu önerirsiniz?
- Ne sıklıkta diş fırçalamalıyım?
- Ne tür diş fırçası önerirsiniz?
- Ne tür diş ipi önerirsiniz?
- Ne sıklıkta diş ipiyle temizlik yapmalıyım?
- Gargara önerir misiniz?
- Uymam gereken kısıtlamalar var mı?
- Yanımda götürebileceğim broşür veya başka basılı materyal var mı?
Sormak için hazırladığınız sorulara ilaveten anlamadığınız bir şey olduğunda sormaya çekinmeyin.
Dişçinizden ne beklemelisiniz Dişçiniz semptomlarınız hakkında size aşağıdaki soruları sorabilir:
- Semptomları yaşamaya ne zaman başladınız?
- Semptomlarınız sürekli mi yoksa ara sıra mıydı?
- Dişlerinizi ne sıklıkta fırçalıyorsunuz?
- Diş ipi kullanıyor musunuz? Ne sıklıkta?
- Hangi tıbbi durumlarınız var?
- Hangi ilaçları alıyorsunuz?
Diş Eti İltihaplanması Tedavisi
Acil tedavi genellikle dişeti iltihabı semptomlarını tersine çevirir ve daha ciddi dişeti hastalığı ve diş kaybına ilerlemesini önler. Etkili tedavi profesyonel bakımı müteakip evde hızlandırılmış oral hijyeni gerektirir.
Profesyonel dişeti iltihabı tedavisi aşağıdakileri içerir:
- Bir ilk değerlendirme ve tüm plak ve tartar izlerini temizlemek için iyice bir diş temizliği
- Etkili günlük evde diş fırçalama ve diş ipiyle temizlik teknikleri üzerine bilgi
- Düzenli profesyonel kontrol ve temizlik
- Gerekirse, yeterli hijyene engel diş restorasyonlarının tespiti
Evde bakım kontrolü aşağıdakileri içerir:
- Günde en az iki kez diş fırçalamak. Bir elektrikli diş fırçası daha etkili fırçalamanıza yardım edebilir.
- En azından günlük olarak diş ipiyle temizlik.
- Dişçiniz tarafından önerilirse antiseptik bir ağız gargarası kullanmak.
İlk profesyonel temizliğiniz pullama olarak bilinen bir prosedür olan tüm plak ve tartar izlerini temizlemek için diş aletleri kullanmayı içerecektir. Pullama özellikle dişetleriniz zaten hassassa veya fazlaca plak ve tartar birikiminiz varsa rahatsız edici olabilir.
Çapraşık dişler veya kötü takılmış taçlar, köprüler veya diğer diş restorasyonları dişetlerinizi tahriş edebilir ve de günlük ev bakımınız esnasında plağın temizlenmesini zorlaştırabilir. Bu durumlardan herhangi biri dişeti iltihabınıza katkıda bulunuyorsa dişçiniz bu sorunların çözülmesini önerebilir.
Dişeti iltihabı genellikle evde iyi oral hijyen programına uymaya devam ettiğiniz sürece detaylı bir profesyonel temizlikten sonra temizlenir. Dişçiniz etkili bir ev kontrol programı planlamanıza yardım edecektir. Ev temizliğinizden maksimum fayda sağladığınızdan emin olmak için diş fırçalama ve diş ipiyle temizlik tekniklerini gözden geçirecektir. Dişçiniz bakterileri temizlemeye yardım etmek için antiseptik bir ağız gargarası kullanımını da önerebilir.
Ev hijyeninizde tutarlı olursanız pembe, sağlıklı dişeti dokusunun dönüşüne günler veya haftalar içinde geri dönüşü görmelisiniz. Ancak, hayat için iyi oral hijyen uygulamanız gerekeceğinden dişeti sorunlarınız geri dönmez.
Yaşam tarzı ve evde bakım
Evde bakım dişeti iltihabının önlenmesinde ve geri çevrilmesinde önemli rol oynar. Evde atabileceğiniz adımlar aşağıdakileri içerir:
- Dişçinizce önerilen bir program dahilinde düzenli profesyonel diş temizlikleri yaptırın.
- Yumuşak bir diş fırçası kullanın ve en az her üç ila dört ayda bir değiştirin.
- Plak ve tartar temizliğinde daha etkili olabilen elektrikli bir diş fırçası kullanmayı düşünün.
- Dişlerinizi günde iki kez veya daha da iyisi her öğün veya atıştırmadan sonra fırçalayın.
- En az günde bir kez diş etiyle temizlik yapın.
- Dişçiniz tarafından önerilirse antiseptik bir gargara kullanın.
- Dişlerinizin arasını temizlemek için özel olarak tasarlanmış kürdan gibi diş arası temizleyici kullanın.
- Fırçalama ve diş ipiyle temizliğin yapması gereken işi yapmak üzere tartar-kontrollü diş macununa güvenmeyin.
Korunma
Dişeti iltihabını önlemenin en iyi yolu erken başlayacağınız ve hayat boyu sürekli uygulayacağınız iyi diş hijyeni programıdır. Bunun anlamı sabah ve uykudan önce olmak üzere dişlerinizi günde en az iki kez fırçalamak ve günde en az bir kez diş ipiyle temizliktir. Daha da iyisi her öğünden veya atıştırmadan sonra veya dişçinizin önerdiği şekilde fırçalayın. Diş fırçası ve diş ipiyle komple temizlik üç ila beş dakika sürmelidir. Fırçalamadan önce diş ipiyle temizlik dişlerinizde kalan yiyecek parçacıklarını ve bakterileri temizlemenize izin verir.
Ayrıca, profesyonel temizlik için dişçinizi veya diş sağlığı uzmanınızı genellikle altı ila 12 ayda bir görün. Dişeti iltihabı geliştirme olasılığınızı arttıran risk faktörleriniz varsa profesyonel diş temizliğine daha sık gerek duyabilirsiniz.
