Disparoni Ne Demek? 

Disparoni kelimesinin kökeni yunanca bir kelime olan ‘’Dyspareunia’’dan gelmektedir. Dyspareunia kelimesi ise birbiriyle uyumsuz olan yatak arkadaşları anlamına gelir.

Ağrılı Cinsel İlişki (Disparoni) Nedir?

Cinsel ilişkide yaşanan ağrı; cinsel ilişki sırasında acı, ağrı, batma ve yanma gibi kişiyi huzursuz eden şikayetlerin bütününe verilen addır. Cinsel ilişki esnasında ağrı yaşama durumuna ise ağrılı cinsel ilişki veya disparoni adı verilmektedir. Cinsel ilişkide ağrı sorunu ne yazık ki tıp alanında hala üzerinde fazla düşülmeyen meselelerden birisidir. Medya da bu konu üstünde fazla durmamakla birlikte, toplumda da konu hakkında pek konuşulmaz. 

Ancak bu sorunun sadece fiziksel değil ciddi psikolojik ve sosyal sonuçları da vardır. Özellikle evliliklerde bu konu sorunlara yol açabilir. Ağrılı cinsel ilişki sorunu da aynı vajinismus gibi bir gebelik sorunudur. Bu gibi problemlere yol açan hastalık disparoni olarak bilinmektedir. 

Bu sorun gerçekten de kadınların partnerleriyle olan cinsel hayatını önemli ölçüde etkiler. Disparoni yüzeysel ve derin olmak üzere 2 türe ayrılmaktadır. Yüzeyde oluşan disparonide penis vajinaya girerken ağrı hissi yaşanır. Derin disparonide ise cinsel birliktelik ilerledikçe kasık ağrısı ya da karın ağrısı gerçekleşir.

Ağrılı Cinsel İlişkinin Nedenleri Nelerdir?

Ağrılı cinsel ilişki nedenleri, hem psikolojik hem de fizyolojik olabilmektedir. Cinsel ilişkideki ağrıların %30’u psikolojik nedenlidir. Yaşanan ağrıların %70’ini ise fiziksel nedenler oluşturmaktadır. Doktora cinsel ilişki sırasında ağrı veya acı hissiyle başvurulduktan sonra hasta öncelikle yaşadığı sorunları detaylı olarak anlatmalıdır. Bunun ardından yapılacak dikkatli bir inceleme sonrasında ağrıya neden olan sebep tespit edilebilir.

Psikolojik Nedenler

Cinsel ilişkide ağrıların yaklaşık %30’u genellikle vajinismus gibi psikolojik nedenlerden ötürü meydana gelir. Vajinismus ilişki sırasında istemsiz olarak vajinal kasların kasılması durumudur. Bu durumda penisin vajinaya girişi zorlaşır ve kişide ağrı veya acıya neden olur. Ağrı hissi yaşandıkça kasılmalar daha da artar ve bu süreç bu şekilde tekrarlanmaya devam eder. 

Ayrıca ilişkide ön sevişmenin olması gerektiği gibi gerçekleşmemesi ya da uyarılmanın eksik olması durumunda vajina yeteri kadar ıslanmayabilir. İlişkinin kendi akışına bırakılmamasıyla gerçekleşen bu durumlar ağrılı cinsel ilişkiye neden olabilirler.

Fiziksel Nedenler

Disparoni nedenleri, %70 oranında fiziksel nedenlerden dolayı meydana gelmektedir. Fiziksel nedenleri anlamaya çalışırken ağrının nasıl gerçekleştiği önem taşır. Ağrının penis vajinaya girerken giriş kısmında olması farklı bir neden taşırken penis vajinaya girdikten sonra ağrının derinlerde hissedilmesi ise farklı bir neden taşır. Ayrıca ilişki sırasında yaşanan ağrının her seferinde mi yoksa bazı zamanlarda mı hissedildiği de dikkat edilmesi gereken bir diğer konudur. 

Acı hissi bunların dışında pozisyon nedeniyle de yaşanıyor olabilir. Ayrıca acının yanma şeklinde mi yoksa batma şeklinde mi olduğu da ayrı bir önem taşır. Disparoni sorununun yüzeysel fiziksel nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Vajinit (Vajinal enfeksiyon)
• Vulvar vestibulit sendrom)
• Vulvit gibi dış genital bölge enfeksiyonları
• Vajinaya daraltma ameliyatı gibi yapılan cerrahi müdahaleler 
• Doğumdan sonra dikişlerin gerektiği gibi iyileşememesi
• Doğuştan gelen kızlık zarı anomalileri 
• Bartholin bezi ve kistleri
• HPV enfeksiyonuna bağlı nedenler
• HSV enfeksiyonu
• Menopoz sürecinde meydana gelen vajinal kuruluk sorunu

Disparoninin derindeki fiziksel nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir: 

• Rahim yumurtalık ve tüplerle ilgili birtakım sorunlar (Kist, miyom, enfeksiyon ve apseler)
• Yapılmış olan bazı ameliyatlar (Apandisit ameliyatı, sezaryen, myom cerrahisi)
• Endometriozis hastalığı

Ağrılı Cinsel İlişki Tanı Yöntemleri Nelerdir? 

Disparoni tanısı için, cinsel ilişkide yaşadığı ağrı veya acı şikayetiyle gelen hastanın ilk olarak detaylı hikayesi dinlenmesi gerekmektedir. Hikaye dinlendikten sonra detaylı bir fiziksel muayene yapılmaktadır. Dış genital organlar herhangi bir sorun olup olmaması ihtimaline karşı dikkatlice incelenir. Bu yolla kızlık zarı problemleri gibi herhangi bir doğumsal anormallik olup olmadığı anlaşılır. 

Bartolin kisti ve kondilomlar gibi sorunların teşhisi herhangi bir ekstra yönteme ihtiyaç duyulmaksızın konulabilmektedir. Hastada yüzeysel hiçbir sorun gözükmese bile Q tip test mutlaka yapılmalıdır. Bu testin uygulanışı oldukça basittir. Bir kulak çubuğu yardımıyla vajinanın girişine acı olup olmadığına bakılabilir. Ancak ağrısı derinde yaşayan hastalarda vajinal ultrasonografiye ihtiyaç duyulmaktadır. Böylece karın içinde ağrıya neden olabilecek bir kist veya miyomun olup olmadığı görülebilir.

Ağrılı Cinsel İlişki Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ağrılı cinsel ilişkinin tedavisi, günümüzdeki bilimsel çalışmalar ve tedavi yöntemleri sayesinde artık eskisi kadar zor değildir. Lakin sağlıklı disparoni tedavisi için, öncelikle muayenenin alanında uzman bir jinekolog tarafından yapılması önemlidir. Disparoniye neden olan sorun psikolojik kökenli ise hasta cinsel terapiler alabilir. Bunlar çoğunlukla sorunu çözmeye yetecektir. Ancak durum fiziksel nedenlerden ötürü gerçekleşiyorsa çözüm konacak olan tanıya göre değişiklik göstermektedir. 

Doğru tanı konduktan sonra fiziksel nedenli disparoni tedavisi son derece mümkündür. Eğer disparoniye neden olan problem enfeksiyon ise enfeksiyon tedavisi ile sorun ortadan kaldırılabilir. Ancak neden olan hastalık yumurtalık kisti ya da miyom gibi bir sorunsa cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilmektedir. Ancak bu gibi sorunlar PRP enjeksiyonları ve genital radyofrekans tedavileri ile çözülebilmektedir. 

Tedaviye ilk olarak doğru bir doktor ve doğru bir tedavi merkezi seçmekle başlanması en iyisi olacaktır. İyi bir jinekolog deneyimleri yoluyla sorunu %100’e yakın bir başarı oranıyla tedavi edebilecektir. Bu aşamada en önemli olan şey kişinin yaşadığı sorunu utanmadan ve çekinmeden anlatmasıdır. Bazı hastalar bu aşamada kendilerini yeteri kadar açamadıkları için doktorla aralarında iletişimsizlik yaşanabilmektedir. 

Bu durum hastaya yarar getirmeyeceği gibi yanlış teşhis konmasına bile sebep olabilmektedir. Bu yüzden muayene için hekime karşı dürüst olmak en doğrusudur. Doğru tanı konulmaması durumunda bazı hastalar yıllarca cinsel ilişki sırasında ağrı veya acı çekmektedir. Cinsel ilişkide ağrı problemi yaşayanlar için uygulanan tedavi yöntemleri ise aşağıdaki gibidir:

İlaç Tedavisi 

Vajinal akıntı ve vajinit gibi şikayetlerde enfeksiyon tedavisi için antibiyotikler ve vajinal ilaçlar tercih edilmektedir. Ancak hastanın şikayetlerine neden olan durumlar over kist ve miyom gibi sorunlarda cerrahi müdahale için genel anesteziye ihtiyaç duyulabilmektedir. Kızlık zarı veya vajinal perde gibi cinsel ağrı yaşayanlara ise lokal anestezi uygulanabilmektedir. 

Bu tür müdahaleler basit cerrahi girişimlerdir.  Eğer sorun vajinal kuruluk ise vajina içine fitil, krem, jel ve sprey formunda olan ilaçlar uygulanabilir. Ancak bu gibi kayganlaştırıcı maddelerin su bazlı olmasına dikkat edilmesi gerekir. Menopozun neden olduğu sorunlarda ise verilecek olan lokal östrojen içeren preperatlardan çekinmeye gerek yoktur. Bu tür ilaçlar kana geçmedikleri için zararsızdırlar.

Cerrahi Yöntemler

Vulvar vestibulit sendromu genellikle evliliklerin ilk dönemlerinde cinsel ilişkide ağrıya neden olan bir sorundur. Bu sorunu çözmeye yönelik en etkili yöntem ise cerrahi müdahaledir. Vulvar vestibulit tanısı koymak için birtakım testlere ihtiyaç vardır. Ayrıca tespit için ağrıya duyarlı bölgelere de bakılması gerekmektedir. Hastalığın tanısı kesin olarak konduktan sonra hastalar kısa bir işleme alınırlar. İlk önce kolay ve ağrısız bir şekilde lokal anestezi uygulanır. Ardından vajinal giriş bölgesinin kısmı çıkarılır ve giriş bir miktar genişletilir. 

Böylece ağrılı cinsel ilişki sorunu tamamen ortadan kalkacaktır. Buna benzer olarak doğumdan sonra atılan dikişler de olması gerektiği gibi iyileşmezlerse sorunlara neden olabilirler. Bu durumda da cinsel ilişki sırasında ağrı yaşanacaktır. Bunun çözümü ise vajinal estetik operasyonlardır. Daha önce vajinal daraltma ameliyatı geçiren bazı kişilerin de benzer şikayetleri olabilmektedir. 

Bu sorun da yine benzer yöntemler ile çözülebilir. Bazı durumlarda ise kızlık zarının normalden kalın ve sert olduğu görülmektedir. Bu gibi anatomik problemler de cinsel ilişki sırasında ağrıya veya acıya neden olabilmektedir. Böyle bir sorun varsa kızlık zarının alınması gerekebilir. Günümüzde artık vajina darlığı ya da kızlık zarı problemleri gibi sorunlar için lazer operasyonlar uygulanabilmektedir.

Diğer Yöntemler

Ağrılı cinsel ilişki sorunu için uygulanabilecek olan tedavi çeşitleri çeşitlidir. Bazı kişilerde sorunlar fiziksel değil psikolojik kökenlidir. Psikolojik nedenli olan cinsel ilişki problemlerinde ilaç tedavisi uygulamanın herhangi bir faydası olmayacaktır. Bu gibi durumlarda psikolojik yaklaşımlar tercih edilmektedir. 

Davranışsal tedaviler, vajinal rahatlamayı sağlayıcı etki gösterdikleri için en çok tercih edilen tedavi yöntemleri arasında yer alır. Akupunktur tedavileri de kimi hastalar için iyi bir seçenek olabilmektedir. Bunların dışında başka psikolojik tedavi yöntemleri de bulunmaktadır. Bir diğer psikolojik tedavi yöntemi ise nöral terapidir.