Ellerinizi sabun ile yıkamak, virüs ve bakterilere karşı yapabileceğiniz en iyi savunmadır; el dezenfektanı ise ikinci sırada geliyor.
Dezenfektan nedir ve nasıl çalışır?
El dezenfektanı, aslında izopropil alkol ve jelden oluşuyor; bir de, eğer istiyorsanız eğlenceli kokulu eteri yağlardan… Bu çözelti ilk önce hastaneler ve sağlık merkezlerinde, iki hasta arasında lavaboya gidip ellerini yıkayacak bir saniyesi bile olmayan doktorlar için hızlı bir çözüm biçiminde kullanılmıştı.
Dezenfektan, esasında alkolün gücüyle çalışıyor. Alkol, pek çok bakteri ve virüs tipinin en dış katmanını ortadan kaldırıp, bu canlıların konağı ele geçirmesini önleyerek onları öldürebiliyor. Fakat norovirüs, Hepatit A gibi dış katmanı sert olan virüslerde etkili olmuyor. Yine de ihtiyaç olduğu zaman, toplu taşımada veya umumi bir tuvalette üzerinize geçebilecek görünmez ve yapışkan şeylerin çoğundan koruyor.
Sabun ise biraz farklı şekilde işliyor. Virüsleri ve bakterileri öldürmek yerine; elinize geçen kir, yağ ve diğer tehlikeli etmenleri kaldırıyor. Dezenfektanlar herhangi bir şeyi ortadan kaldırmıyor: Sadece bakteri ve virüsleri arındırıyor ve zehirli ilaçlar ya da sporları elinizde bırakabiliyor.
Koronavirüsü yıkayarak uzaklaştırmak, onu aniden durdurmak kadar kuvvetli gelmeyebilir fakat bunun daha etkili olduğu kanıtlanmış durumda; özellikle de mukusla kaplı patojenler için…
Michigan Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklara odaklanan tıp profesörü Preeti Malani, “Alkol hiçbir şekilde, eli etkili biçimde yıkamaktan daha iyi değil” diyor.
Ellerimi çok sık yıkamam veya çok fazla dezenfektan kullanmam zararlı mı?
George Washington Üniversitesi’nin mikrobiyoloji, bağışıklık bilim ve tropikal tıp bölümünün başkanı Sanjay Maggirwar, ellerinizi sürekli sabunlamak veya dezenfektanla temizlemek, muhtemelen onların kurumasına sebep olacaktır. “Bunun dışında, pek fazla zararı yok”