Mide Kanseri Nedir?
Mide kanseri , mide dokusunda bulunan hücrelerin belirli nedenlerden dolayı kontrolsüzce büyümesi ve çoğalması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Tümörlü yapılar zamanla yayılma göstereceğinden hastalığı erken teşhis edebilmek önemlidir. Mide kanseri, midenin farklı kısımlarında oluşabilir. Genellikle mide kanserleri, midenin orta kısmında oluşurlar. Kanser zamanla yemek borusunu etkileyebilir, yakın organ ve dokulara yayılım gösterebilir.
Kanserli hücrelerin midenin hangi bölümlerinde bulunduğuna bağlı olarak, hekiminiz tedavi seçeneği sunabilir. Kanserin oluşmaya başladığı ve yayılım gösterdiği doku ve organlara göre tedaviler çeşitlenmektedir. Mide kanseri tedavisinde genellikle tümörlü bölgelerine yönelik cerrahi işlem uygulanmasına karşın, ameliyat öncesi ve sonrasında başka tedaviler uygulanabilir.
Mide Kanserinin Görülme Sıklığı
Mide kanserlerinin görülme sıklığı diğer kanser türlerine oranla düşüktür. Kısmen önlenebilir bir hastalık olduğundan kansere neden olduğu düşünülen durumların tespiti ve mide kanserinin erken teşhisi önemlidir. Özellikle mide kanseri alanında elde edilen bilimsel gelişmeler, kanser henüz oluşmadan önlenebilmesi noktasında ciddi atılımlar sağlamış durumdadır.
Mide kanserinin en önemli nedenlerinden biri olarak görülen Helicobacter pylori isimli bakterinin saptanması ve bu bakterinin antibiyotiklerle tedavi edilebilirliğinin gösterilmesi, mide kanseriyle mücadelenin mihenk taşı konumundadır. H. Pylori midenin habis hastalıklarına sebep olabileceği gibi, lenfomaya da öncülük etmektedir. Ancak H. Pylori’nin eradike edilmesinin (antibiyotiklerle ortadan kaldırılması) mide kanserini tamamen önleyeceği kesinleşmiş değildir.
Mide Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Mide kanseri oluşumunda genetik özelliklerin yanı sıra çevresel etkenler ve kanser gelişimini kolaylaştırıcı bazı öncü hastalıklar rol oynuyor. Genel olarak mide kanserlerinin tesadüfen ortaya çıktığı ancak yüzde 10’unun ailesel geçiş gösterdiği kabul ediliyor.
Mide kanseri oluşumunda; H. pylori, kalıtsal özellikler, beslenme gibi etkenlerin yanı sıra farklı nedenler de koruyucu ya da kolaylaştırıcı rol oynuyor.
Bazı meslek gruplarında mide kanseri görülme sıklığı, daha yüksek olabiliyor. Kömür madeni işçilerinde, kauçuk ve asbestle çalışanlarda, lastik ve petrokimya üretiminde çalışanlarda mide kanseri riski genel topluma oranla biraz daha yüksektir.
Selim bir mide hastalığı nedeniyle ameliyat edilmiş ve midesi normalin üzerinde safra ve pankreas salgısına maruz kalan hastalarda yıllar içinde mide kanseri gelişmesi olasılığı artıyor.
Mide Kanseri Risk Faktörleri
Genç yaşta sigara kullanımına başlayanlarda ve ağır içicilerde mide kanseri riski 2 kat artış gösteriyor.
Bunların yanı sıra, aşağıdaki gibi durumlar mide kanserleri risk faktörlerini oluşturabiliyor:
⦁ Tuzla kurutulmuş, işlenmiş etler
⦁ Bazı gıda koruyucular
⦁ Fermente soya
⦁ Yüksek ısıda pişirilmiş etler
⦁ Küflenmiş tahıllar, tohumlar, çekirdek tohumları (aflatoksin)
⦁ Yağda kızartılmış gıdalar
⦁ Sindirimi zor olan kırmızı etin aşırı tüketimi
Mide Kanserinden Korunma Yolları
⦁ Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek
⦁ Sigara ve alkol gibi kanser yapıcı maddelerden uzak durmak
⦁ Sağlıklı beslenmek
⦁ Fazla tuz tüketmekten kaçınmak
⦁ Kızartma yağlarını tekrar tekrar kullanmamak
Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Mide kanseri , birçok kanser türünde olduğu gibi erken evrelerinde tipik belirtiler göstermeyebilir. Vücutta midenin işlevsel olarak rol aldığı sindirim sistemindeki sorunlar mide kanserinin erken belirtileri olarak görülmektedir. Ancak hemen her hastalık sindirimle ilgili sorunlara neden olabileceğinden ya da birçok insan gündelik olarak sindirim problemleriyle karşılaşabileceğinden mide kanserinin belirtilerini ayırt etmek kolay olmayabilir. Kişinin kendi vücudundaki belirtileri izlemesi ve rutin olarak hekim kontrolünden geçmesi birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde olduğu gibi, mide kanserinde de en önemli aşamadır.
İlerlemiş Mide Kanseri Belirtileri
Erken dönem belirtilerine benzemekle beraber ilerleyen kanserle, şikayetler yoğunlaşır. Erken evrede ve ilerlemiş mide kanserinin belirtileri şunlardır:
⦁ Hazımsızlık
⦁ Midede yanma
⦁ Göğüs bölgesinde ağrılı yanma hissi
⦁ Karın bölgesinde şişlik
⦁ Gaz sancısı
⦁ Geğirme
⦁ Midede ve iç karın bölgesinde doluluk hissi, erken doyma
⦁ Mide bulantısı
⦁ Kusma
⦁ Yutma güçlüğü
⦁ İştahsızlık
⦁ Karın ağrısı
⦁ Yorgunluk ve halsizliğe bağlı keyifsizlik
⦁ Planlanmamış kilo kayıpları
⦁ Mide kanaması
⦁ Dışkıda sindirilmiş kanla karşılaşmak ya da kan kusmak
⦁ Mide içi kanamalara bağlı kansızlık
Mide Kanseri Ağrısı Nerede Hissedilir?
Mide kanserinde hastalar genellikle üst karın bölgesinde rahatsızlık veya ağrı hissedebilirler. Bu ağrı genellikle sindirim sistemiyle ilgili sorunlara yorumlanabilir ve yemek yedikten sonra artabilir. Bazı hastalarda, mide kanserine bağlı gelişen göğüs ağrısı ya da sırt ağrısı gözlemlenebilir ve bu durum genellikle kanserin daha ileri evrelerinde ortaya çıkabilir.
Ağrı hissi, kanserin boyutu, evresi ve yayılma derecesine bağlı olarak değişebilir. Mide kanseri, lenf nodlarına ya da çevredeki dokulara yayıldığında, ağrı ve rahatsızlık hissi daha belirgin hale gelmeye başlar. Bununla birlikte, her hastada semptomlar farklılık gösterebilir ve kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenle, mide kanseri şüphesi olan hastaların doktorlarına danışmaları ve belirtileri hakkında detaylı bilgi vermeleri önemlidir. Tedavi sürecinde ağrının yönetilmesi de tedavi planının önemli bir parçası olabilir.
Mide Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Mide kanseri çoğunlukla hazımsızlık diye tanımlanan şikâyetlerle ortaya çıkıyor. Bu nedenle uzunca bir süre hasta tarafından ihmal edilebiliyor. Oysa erken dönemde yapılan müdahale tedavide başarılı sonuçlar alınmasını sağlıyor. Bu nedenlerle yukarıda ifade edilen belirti ve bulgular varsa, mutlaka hekime danışılması gerekiyor.
Hekiminiz aile öykünüzü ve tıbbi geçmişinizi dinlemesinin ardından fizik muayene bulgularına göre mide ile alakalı bir durumdan şüphelenirse bir takım tetkikler isteyebiliyor.
Bu tetkiklerin başında gastroskopi geliyor. Gastroskopi esnasında esnek ve ucunda kamera olan bir boru ile ağız yoluyla midenize girilerek midenin iç cidarı inceleniyor ve şüpheli görülen yerlerden örnekler alınarak patolojik çalışmaya gönderiliyor. Kanser veya öncü lezyonlarının tespiti ancak bu şekilde yapılabiliyor.
Kanser teşhisi konması halinde, hastalığın yaygınlığını saptamak ve uygun tedavi seçeneklerini tespit edebilmek adına tomografi, MR ve PET gibi görüntüleme tekniklerinden faydalanılabiliyor.
Mide Kanseri Evreleri Nelerdir?
Diğer kanser tedavilerinde olduğu gibi, mide kanserinin uygun tedavisi için kanser evrelemesi yapılır. Mide kanserinin evrelemesi TNM tekniğiyle yapılmaktadır.
TNM tekniği, İngilizce bir kısaltmadan meydana gelmektedir. Açılımı şu şekildedir:
T- Tümör (Tumor): tümörün boyutu ve yerini ifade eder.
N- Lenf Nodülü (Node): kanserli hücrelerin lenf düğümlerine ve lenf sistemine yayılımını ifade eder.
M- Uzak Metastaz (Metastasis): kanserli hücrelerin uzak organ ve dokulara yayılımını ifade eder.
Mide Kanseri Belirtileri Evre 0
Bu evrede, midede tümörlü hücreler bulunmaya başlamıştır. Kanserli hücreler mide yüzeyiyle yani epitelyumla sınırlıdır. Bu evre mide kanserinin tanı ve tedavisinde erken evre olarak değerlendirilir.
Mide Kanseri 1. Evre Belirtileri
Bu evrede tümörlü hücreler midenin kas dokusuna ve yakın lenflere yayılma gösterebilir.
Mide Kanseri 1 – a Evre Belirtileri
Bu evrede kanserli hücreler çoğalmaya devam etmiş ancak midenin kas dokusuna ya da lenf bezlerine henüz yayılmamıştır.
Mide Kanseri 1 – b Evre Belirtileri
Mide kanserinin bu evresinde midenin kas duvarına kanser yayılmaya başlamıştır. Tümör yakındaki lenf bezlerine yayılabilir ancak kanserin metastazı halen yakın organlarla sınırlıdır.
Mide Kanseri 2. Evre Belirtileri
Tümör midede yayılmaya devam ederken, mide duvar kasına ve yakındaki lenf bezlerine sıçrama yapmıştır. Bu evrede kanserli hücreler; mide ve lenf bezleriyle sınırlıdır.
Mide Kanseri 3. Evre Belirtileri
Tümörlü dokular; mideye ek olarak mideye yakın organlara ve bölgesel lenf bezlerine yayılmıştır.
Mide Kanseri 4. Evre Belirtileri
Tümörlü dokular; midenin tamamına, uzak organlara ve lenf bezlerine yayılmıştır. Hastalığın ileri aşamasıdır.
Mide Kanseri Tedavisi
Mide kanserinin tedavisi kanserin evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bakarak hekim tarafından belirlenmektedir. İlerlemiş mide kanserinin belirtilerini görmek, erken belirtileri fark etmekten görece daha kolaydır. Oysa tedavinin başarı oranı için hastalığın erken evrelerinde teşhis edilebilmesi önem taşır. Bu nedenle hastalığı erken aşamalarda teşhis edebilmek adına hastanın, genel tıbbi durumunu, genetik yatkınlığını ve yaşam alışkanlıklarını göz önünde bulundurarak rutin kontrollerden geçmesi önemlidir.
Mide Kanseri Tedavi Yöntemleri
Diğer pek çok kanser türünde olduğu gibi mide kanserinde de cerrahi yöntemler ile kemoterapi ve radyoterapi kullanılıyor. Uygun hastalarda cerrahi ilk seçenek olmakla beraber, cerrahi kararının verilmesinde kanserin yaygınlığı ile hastanın genel sağlık durumu büyük önem taşıyor.
Kanser ne kadar erken saptanırsa ve ne kadar az yayılmışsa cerrahi tedaviler ile kür şansı o derece artıyor. Kür amaçlı yapılan cerrahilerde midenin büyük bir kısmı veya tamamı ile mide etrafındaki lenf düğümler çıkartılıyor. Bunun yanı sıra, ileri evredeki hastalarda, hastanın yaşam konforunu arttırmak üzere yapılan bir takım cerrahi girişimler de mevcut.
Kemoterapiler ise ileri evre hastalarda tümör büyümesini yavaşlatmak için, cerrahi için uygun olan ama tümör büyüklüğü fazla olan hastalarda tümörü cerrahi olarak çıkartılabilir boyutlara indirgemek amacıyla ve 2-3. evre hastalıkta cerrahi sonrasında nüks ihtimalini azaltmak için kullanılabilir.Radyoterapi mide kanseri tedavisinde rutin olarak uygulanan bir tedavi yöntemi olmamakla beraber, tümörlerin küçültülmesinde veya ileri evrelerde ağrı hissinin ortadan kaldırılmasında kullanılabilecek bir yöntemdir.
Mide Kanserinde Cerrahi Yöntemler (Mide Kanseri Ameliyatı)
Bu ameliyatlar, doktorunuzun kanserin evresine ve bulunduğu bölgeye göre belirleyeceği birkaç farklı yöntemi içerir. İlerlememiş, erken evredeki mide kanserlerinde, mide astarından tümörlü alanların çıkarılmasıyla tedavi tamamlanabilir. Mide kanseri, yakın organlara yayılım göstermeye başladığında subtotal gastrektomi yani midenin ve yakınındaki sağlıklı dokuların bir kısmının çıkarılması işlemi uygulama seçeneklerinden biridir. Midenin tümüne yayılmış kanserlerde total gastrektomi yani midenin tümünün çıkarılması işlemi uygulanır. Bu işlem sonrası hastanın yemek borusuyla ince bağırsakları arasında bir işlevli organ kalmamaktadır. Kanserin midenin tümüne yayıldığı, gastroözofageal mide kanserlerinde uygulanır. Bu operasyonlara ek olarak kanserin yayılım gösterdiği lenf düğümleri alınabilir.
Mide Kanserinde Kemoterapi
Mide kanserlerinde kemoterapi, mide kanseri ameliyatı öncesi ve sonrasında kullanılabilir. İlerlemiş mide kanseri hastalarına cerrahi müdahale edilmediği durumlarda da kemoterapi tedavisi uygulanabilir.
Mide Kanserinde Radyoterapi
Kemoterapi uygulamalarında olduğu gibi, mide kanseri ameliyatları öncesinde ve sonrasında radyasyon tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi kemoterapiye eşlik edebildiği gibi, kanserin yan etkilerini azaltmak için başlı başına da uygulanabilir.
