Vücutta süt üretimini sağlayan hormon Prolaktin hormondur. Kadın gebe kaldığında yükselen hormonlar prolaktini uyararak memelerden süt üretimini gerçekleştirirler. Prolaktin hormonu, sadece süt üretmek değil kadının belirli düzeylerde üreme organlarının gelişimi ve fonksiyonu içinde gereklidir. Prolaktin hormonu beynimizin alt bölgesindeki hipofiz denilen bezdeki hücrelerce üretilir. Yine beynimizin hipotalamus denilen kısmından salgılanan Dopamin adı verilen bir başka maddenin salınımıyla da kontrol altında tutulur. Prolaktin hormonunun yükselmesine Hiperprolaktinemi adı verilir
Prolaktin hormonunun yüksek olması durumunda vücutta neler olur ?
Adet düzensizlikleri -Meme ucu akıntısı (gebelik dışında süt gelmesi = galaktore).
Yumurtlamanın bozulmasına bağlı olarak gebe kalamama (kısırlık) görülebilir
Prolaktin yüksekliğinin tanısı kandaki prolaktin düzeyinin ölçülmesi ile konur.
Kadınlarda emzirme süresi dışında süt gelmesi, adet düzensizliği, gebe kalamama, şikayetlerinden herhangi biri veya birkaçı ile başvuran bayanlardan kanda prolaktin hormon düzeyi ölçülmesi istenir.Normal değerler 5-25 ngr/ml’dirBu değerlerin üzerinde çıkan sonuçlarda Hiperprolaktinemi tanısı alan bir kadında hormon düzeyi belli bir seviyenin üzerinde (genellikle normali 5-25 ngr/ml’dir) bulunduğunda genellikle hipotalamus ve hipofizi görüntüleyen bir yöntemle bu bölgeler incelenir. hipotalamus ve hipofizi görüntüleyen bir yöntemle bu bölgeler incelenir. Bu incelemenin sebebi ise kadında hipofiz adenomu denilen ve hiperprolaktineminin en sık sebebi olan iyi huylu hipofiz tümörü bulunup bulunmadığının ortaya konması ve bölgede hiperprolaktinemi sorununa neden olabilecek diğer ender durumların araştırılmasıdır.
Prolaktin yüksekliği kısırlığa yol açar mı?
Kısırlık sebeplerinden birisi de prolaktin hormonun aşırı yüksekliğidir Prolaktin hormonu yükseldikçe kadının yumurtlama fonksiyonunda bozulmalar gözlenmektedir. Bu bozulma prolaktin hormonunun yüksekliğiyle doğru orantılıdır.Adet düzensizliği ve buna bağlı olarak göğüsten süt gelmesi hatta hiç adet görememe, adetten kesilme tablosu dahi oluşabilir. . Buna karşılık göğüslerinden süt gelme şikayeti olan kadınlarda bazen prolaktin hormonu ölçümleri normal de bulunabilmektedir. Bunun muhtemel nedeni günümüz klasik laboratuar yöntemleriyle ölçülmeyen ancak güçlü süt yapıcı özellikleri olan bazı prolaktin hormonu alt çeşitlerinin varlığıdır. Bu duruma ise makroprolaktinemi adı verilmektedir.
Süt hormonu yüksekliği nasıl tedavi edilir?
Hiperprolaktinemi ilaç tedavisi ile iyi sonuçlar alınabilmektedir.Hastaların çoğunda sorun ortadan kalkar.
Bazı hastalarda ilaç tedavisinin yan etkileri çok yoğun yaşanmaktadır.Bunlardan bazıları baş dönmesi, dolayı bulantı ve halsizlik,tansiyon düşüklüğü gibi problemler yaratabilir.
İlk önce prolaktini düşürme tedavisi yerine öncelikle Prolaktin düzeyini yükselten neden bulunmaya çalışılmalı ve bu neden tedavi edilmelidir.
