Karaciğer yağlanması aşırı düzeyde alkol tüketen bir bireyde tespit edilmesi halinde durum, alkole bağlı yağlı karaciğer hastalığı olarak tanımlanır. Düzenli ve yüksek miktarda alkol tüketimi olmayan veya normal sınırlarda alkol tüketimi olan bireylerde ise alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı olarak isimlendirilir.

Karaciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer yağlanması genel olarak sessiz seyir izleyen bir rahatsızlıktır. Hastalığın erken evrelerinde hastaların ya hiç şikâyeti yoktur ya da belirtiler sınırlı düzeydedir. Halsizlik ve sağ üst karın bölgesinde rahatsızlık hissi meydana gelmesi karaciğer yağlanması sonucu oluşabilecek erken evre belirtiler arasında yer alır.

Karaciğer yağlanmasının erken evrelerde tespit edilmesi genellikle başka nedenlerle sağlık kuruluşlarına yapılan başvurular sırasında gerçekleştirilen rutin tetkikler vasıtasıyla olur. Bu tetkiklerde karaciğer enzim düzeyleri ile ilgili anormallikler saptanması ile ileri araştırmalar gerçekleştirilir ve bu sayede karaciğer yağlanması erken evrede tespit edilebilir.

Yağlanma düzeyi arttıkça hastalığın ilerlediği söylenebilir. Karaciğerde hücresel hasar meydana gelmesi ve inflamasyon oluşması ile hastalık tablosuna eklenebilecek çeşitli belirtiler şu şekilde özetlenebilir:

• Giderek kötüleşen halsizlik
• Kilo kaybı
• Sarılık
• Ciltte örümcek bacaklarını andıran tarzda görülebilir damarlar oluşması
• Geçmeyen kaşıntı

Uygun yaşam tarzı değişiklikleri ve tedavi ile erken evrede tespit edilen karaciğer yağlanması geri dönüşümlü bir olaydır. Hastalığın tespit edilmemesi ya da kişinin olumsuz yaşam tarzı davranışlarına devam etmesi halinde ise rahatsızlık ilerler. İleri evre karaciğer yağlanmasında oluşabilecek belirtiler ise şu şekildedir:

• İştah kaybı
• Bulantı, kusma
• İstemsiz kilo kaybı
• Kanamaya yatkınlık
• Ciltte kolay morarma
• Sağ üst karın bölgesinde yoğun ağrı hissedilmesi
• Kişilik değişiklikleri
• Uyku problemleri
• Özellikle alt ekstremitede belirgin ödem gelişimi
• İdrar renginde koyulaşma
• Ciltte kaşıntının artması

Bu belirtilere ek olarak hastalığın ilerlemesi halinde başlangıç döneminde mevcut olan sarılık bulgularının da şiddetlendiği tespit edilebilir.

Karaciğer Yağlanması Neden Olur?

Karaciğer yağlanması gelişimine dair yatkınlığı artırabilecek çeşitli risk faktörleri mevcuttur. Bu durumlar genel olarak şu şekilde özetlenebilir:

• Aşırı düzeyde alkol tüketimi
• Vücut kitle indeksinin yüksek olması veya obezite
• Şeker hastalığı veya kontrolsüz şeker yüksekliği
• Rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan zengin bir diyet uygulanması
• Trigliserit yüksekliği
• Fiziksel aktivite azlığı
• Sindirim problemleri
• Genetik yatkınlık

Karaciğer yağlanması bu durumlara ek olarak ani ve yüksek düzeyde kilo kaybı veya bazı ilaçların kullanımı sonrasında da ortaya çıkabilir.

Karaciğer Yağlanması Nasıl Geçer?

Karaciğer yağlanmasının tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Eğer karaciğer yağlanması alkol kullanımından kaynaklıysa, alkol tüketiminin kesilmesi ile yağlanma genellikle geri döner. Alkol kullanmayan kişilerde ise karaciğer yağlanmasının tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi uygulanabilir.

Karaciğer Yağlanması Nasıl Anlaşılır?

Karaciğer yağlanması genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Bazı durumlarda, halsizlik, yorgunluk, cillte kararma, iştahsızlık, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler görülebilir. Karaciğer yağlanması, genellikle rutin kan testleri veya ultrason gibi görüntüleme testleri ile tespit edilir.

Karaciğer Yağlanması için Hangi Doktora Gidilir?

Karaciğer yağlanması için aile hekimine veya gastroenteroloğa gidilebilir.

Karaciğer Yağlanması Tanısı Nasıldır?

Hastalığın başlangıç dönemlerinde belirgin bir şikâyet meydana gelmemesi nedeniyle tanısının konması genellikle hekimlerin şüphesi dahilinde gerçekleştirilir. Hastanın ayrıntılı fizik muayenesine ek olarak diyet ve yaşam tarzı alışkanlıklarının değerlendirilmesi ve tıbbi öyküsünün alınması karaciğer yağlanması tanısı kapsamında uygulanabilecek ilk adımları oluşturur. Fizik muayene sırasında hastanın vücut kitle indeksinin değerlendirilmesi önemlidir. Aynı zamanda hastada muayene sırasında mevcut olabilecek sarılığa dair bulgular da irdelenir.

Bu temel tanısal yaklaşımlardan sonra tetkik istemine geçilir. Yapılan kan tetkiklerinde karaciğer enzimi olarak tanımlanan parametrelerin normal değerinden yüksek olması önemli bir işarettir. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme gibi radyolojik tetkikler karaciğerde biriken yağ düzeyi ve karaciğer hastalığına dair diğer bulguların araştırılmasına yardımcı olur.

Tüm bu tetkiklere ek olarak gerekli durumlarda biyopsi yapılarak karaciğer dokusundan küçük bir örnek alımına ve bu örneğin mikroskop altında incelenmesine de başvurulabilir.

Karaciğer Yağlanması Tedavisi Nasıldır?

Karaciğer yağlanmasında tedavi kapsamında yapılabilecek en temel yaklaşım bu organın daha fazla hasarlanmasının önüne geçmektir. Bu nedenle bireylerin yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarına dair yapabileceği çeşitli değişiklikler, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmada yardımcı olabilir. Özellikle alkole bağlı yağlı karaciğer hastalığı olan bireylerin alkol tüketimine son vermesi önemlidir.

Yağlı karaciğer nedeniyle bu organda meydana gelen harabiyet, zaman içerisinde geri dönüşümsüz bir durum olan siroza ilerleyebilir. Siroz karaciğer rahatsızlıklarının son evresini tanımlar. Bu durum zaman içerisinde karaciğer kanserine kadar ilerleyecek hasara neden olabilir. Karaciğer yetmezliği gelişmesi halinde ise atılabilecek en önemli adım nakildir. Karaciğer yağlanması olan kişilerde organ hasarını minimize etmek amacıyla bu organı hedef alan virüslere dair aşıların yapılmasının da önemli olduğu unutulmamalıdır.

Karaciğer Yağlanması Hakkında Sık Sorulan Sorular

GEBELİKTE KARACİĞER YAĞLANMASI OLUR MU?

Gebelikte akut karaciğer yağlanması yağlı karaciğer hastalıklarının spesifik bir alt formudur. Yapılan çeşitli araştırmalar gebelerin küçük bir kısmında yağlı karaciğer hastalığı gelişebileceğine işaret eder. Gebelikte karaciğer yağlanması meydana gelmesi hayatı tehdit edici bir durumdur. Bu sebeple kişilerin kendilerinde bu duruma dair belirti ve bulguları tespit etmesi halinde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurması önem arz eder.

KARACİĞER KENDİNİ YENİLEYEBİLİR Mİ?

Karaciğer dokusunda herhangi bir hasar meydana gelmesi halinde kendini onarabilme yeteneğine sahip hücrelerden oluşur. Bu hücrelerin dışında karaciğerde bir miktar yağ dokusun bulunması normal kabul edilen bir durumdur.

KARACİĞER YAĞLANMASINA İYİ GELEN BESİNLER NELERDİR?

Karaciğer yağlanması olan kişilerin hekimlerinin bilgisi ve önerisi dahilinde diyetlerini değiştirerek karaciğer için sağlıklı bir beslenme programını tercih etmesi önerilir. Karaciğer yağlanması bitkisel tedavi kapsamında başta ıspanak olmak üzere çeşitli yeşil yapraklı bitkilerin tüketiminin artırılması önerilir. Karaciğer yağlanmasına iyi gelen besinler içerisinde değerlendirilebilecek diğer çeşitli gıdalar şu şekilde özetlenebilir:

• Baklagiller ve soya
• Omega-3’ten zengin yağlı balıklar
• Liften zengin yulaf ezmesi
• Kuruyemişler
• Zerdeçal
• Ayçiçeği çekirdeği
• Bitkisel yağlar
• Antioksidan içeriği yüksek meyveler

KARACİĞER YAĞLANMASINI NE TEMİZLER?

Karaciğer yağlanmasına bitkisel çözüm gibi tamamlayıcı uygulamalar dahilinde hekimlerinizin bilgisi ve önerisi ile yapılabilecek çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri mevcuttur:

• Kahve tüketimi
• Fiziksel aktivite düzeyinin artırılması
• Şeker içeriği yüksek gıdalardan uzak durulması
• Yüksek kolesterolün kontrolü
• Karaciğerde hasar oluşturabilecek alkol ve ilaçların kullanımından kaçınılması

Karaciğer yağlanması olan bireylerin uygulayabileceği bu yaşam tarzı değişiklikleri şu an için bu rahatsızlığın kontrolünde en önemli yaklaşım olarak öne çıkar. Kilo verilmesi, fiziksel olarak aktif olunması, işlenmiş gıdalardan uzak durulması gibi davranışlar yağlanma düzeyinin kontrolü açısından önemlidir.

KARACİĞER YAĞLANMASI 2. EVRE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Karaciğer yağlanmasının 2. evresinde karaciğerde iltihaplanma ve hasar oluşmaya başlayabilir. Karaciğer yağının %30-60’ını kapsar. 2. evre karaciğer yağlanmasının belirtileri; Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, kilo kaybı, deride ve gözlerde sararma, kas krampları.

KARACİĞER YAĞLANMASI CİLTTE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Karaciğer yağlanması, bazı durumlarda ciltte belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler; Sivilce, ciltte kızarıklık, kaşıntı.

KARACİĞER YAĞLANMASI 3. EVRE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Karaciğer yağlanmasının 3. evresi, karaciğer yağının %60’ını aştığı ve karaciğerde ciddi hasar meydana geldiği durumdur. 3. evre karaciğer yağlanmasının belirtileri; Şiddetli halsizlik ve yorgunluk, iştahsızlık ve kilo kaybı, karın ağrısı, kanama, deride ve gözde sararma.

KARACİĞER YAĞLANMASI AĞRI YAPAR MI?

Karaciğer yağlanması genellikle ağrı yapmaz. Ancak, karaciğer yağlanmasının ilerlemesi durumunda, karaciğer büyüyebilir ve karın sağ üst kısmında ağrıya neden olabilir.

KARACİĞER YAĞLANMASI KAŞINTI YAPAR MI?

Karaciğer yağlanması, bazı durumlarda ciltte kaşıntıya neden olabilir. Bu, karaciğerde biriken yağların vücuttan atılması sırasında ortaya çıkan bir reaksiyondur.

YUMURTA KARACİĞER YAĞLANMASI YAPAR MI?

Hayır, yumurtanın karaciğer yağlanmasına neden olduğuna dair bir kanıt yoktur.

STRES KARACİĞER YAĞLANMASI YAPAR MI?

Evet, stres vücudun kortizol hormonu üretimini artırabilir. Kortizol, karaciğerde yağ birikimine neden olabilir.

KARACİĞER YAĞLANMASI 1. EVRE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Karaciğer yağlanmasının 1. evresi, karaciğer yağının %5’ini kapsar. Bu evrede, karaciğerde herhangi bir iltihaplanma veya hasar yoktur. 1. evre karaciğer yağlanmasının belirtileri genellikle yoktur.

KARACİĞER YAĞLANMASI KAN TAHLİLİNDE NASIL ANLAŞILIR?

Karaciğer yağlanması, kan testleri ile teşhis edilebilir. Karaciğer yağlanmasını gösteren kan testleri şunlardır:

• Alanin aminotransferaz (ALT)
• Aspartate aminotransferaz (AST)
• GGT (Gamma-glutamil transferaz)
• Kolesterol
• Trigliseritler

KARACİĞER YAĞLANMASI SİVİLCE YAPAR MI?

Evet, karaciğer yağlanması bazı durumlarda ciltte sivilceye neden olabilir.