Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Genel Cerrahi ABD Başkanı Prof. Dr. Özcan Gökçe “Yarattığı ağrı ve sıkıntı nedeniyle gündelik yaşamı ciddi oranda etkileyen hemoroid (basur) dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ını etkileyen bir sorundur. “diyerek önemli bilgiler paylaştı.
Halk arasında “basur” ya da “mayasıl” olarak da ifade edilen hemoroidler, makat çevresindeki toplardamarların gevşemesi ve genişlemesi ile oluşur. İç ve dış hemoroid olarak iki şekilde ortaya çıkan bu sorunda şikayetler de farklılık gösterebilmektedir. Özellikle sorunun başlangıç aşamasında herhangi bir belirti vermeyebilir. Ancak hemoroid kanaması başladığı anda zaman kaybetmeden mutlaka bir uzmana başvurmak gerekmektedir.
Hemoroid (Basur) Nedir?
İnsanların sıklıkla merak etiği ve sorduğu “basur, hemoid nedir” sorusunu şöyle yanıtlamak mümkün: Hemoroid ağından oluşan doku, aslında her insanda bulunun ve insanın istemsiz gaz veya sıvı kaçırmasına ve dışkılamasına engel olan süngerimsi ve yumuşak bir yapıdır. Ancak özellikle sürekli oturarak çalışmak zorunda kalan ve hareketsiz bir yaşam tercih edilen kişilerde, anüs çevresindeki toplardamar genişler. Zaman içinde tetikleyici etkenlerle birlikte genişleyen bu damar yumakları makattan dışarı sarkar. İç hemoroid yaşayanlarda ağrı şikayetleri daha az görülürken, dış hemoroidde şikayetlerin başında ağrılı şişlikler gelmektedir. Günlük yaşamı etkileyecek boyutta şiddetli olabilecek bu ağrıyla birlikte kızarıklık ve kaşıntı da görülebilmektedir.
Hemoroid (Basur) Neden Olur?
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Genel Cerrahi ABD Başkanı Prof. Dr. Özcan Gökçe “Hastalığın ortaya çıkmasındaki en önemli neden yaşam tarzıdır. Anüsün etrafındaki damarlarda basınçla birlikte esneme ve şişme görülür.” Dedi.
Alt rektumda basıncın artmasına dolayısıyla hemoroidin (basur) nedenlerini şöyle sıralamak mümkün:
- Fazla kilolu olmak
- Hamilelik
- Kronik ishal ya da kabızlık
- Tuvalette uzun süre oturmak
- Tuvaletini ıkınarak yapmak
- Liften fakir gıdalarla beslenmek
- Düzenli olarak ağır kaldırmaya gerektirecek bir işle uğraşmak
Hemoroid (Basur) Belirtileri Nelerdir?
Hemoroidin belirtileri ve şikayetleri iç hemoroid ya da dış hemoid olmasına bağlı olarak değişmektedir.
İç Hemoroid Belirtileri:
Rektumun içinde bulunduğu için iç hemoroidler genellikle görülmez ancak kişi bunların varlığını hisseder. Özellikle dışkı yapma sırasında zorlanmaya bağlı olarak fışkırır tarzda ağrısız taze kanama görülebilmektedir.
Dış Hemoroid Belirtileri:
Dış hemoroidler anüsün etrafındaki deri altında bulunduğu için hastaya daha fazla rahatsızlık verebilmektedir. Dış hemoroid belirtileri, anüsün etrafında şişlik, dışkıda kan görülmesi, anal bölgede kaşıntı veya tahriş, ağrı ve rahatsızlık hissi olarak sıralanmaktadır.
Hemoroid (Basur) Nasıl Tedavi Edilir?
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Genel Cerrahi ABD Başkanı Prof. Dr. Özcan Gökçe “Hemoroid (basur) tedavisinde hastanın genel durumu, şikayetleri ve hemoroidin yerine bağlı olarak farklı tedavi seçenekleri kullanılmaktadır. Ancak her şekilde öncelikle yapılması gerekenlerin başında bol lifli gıdaların tüketimine ağırlık verilmesi ve gün içinde su tüketiminin artırılmasıdır.”
Hemoroidler ile sorun yaşamamak için bol pişmemiş bitki ağırlıklı beslenmek ve günlük 3 lt sıvı tüketmek gerekir. Kabızlık hemoroid sorunu oluşturan en önemli faktördür. İshal olmak da hastalığı tetikler. Günde bir kez yumuşak kıvamlı dışkılamak en önemli çözümdür. Kansızlık yapan kanama, pıhtılaşan kanın yaptığı ağrı durumunda ki bunlar evre3 ve 4 hemoroidlerdir. Cerrahi tedavi gerektirmektedir.
Davranış şekillerinin yanısıra; lokal olarak kullanılacak krem ve pomatlar, cerrahi tedavi hastanın durumuna göre uygulanan tedavi yöntemlerinden bazılarıdır.
Hemoroid (Basur) Lazerle Tedavi Edilebilir mi?
Lazer veya infrared uygulama ile hemoroid tedavisi çoğunlukla kanamali iç hemoroidler için kullanılabilmektedir. İç hemoroid alanı ağrıya duyarsız olduğu için lazer, infrared veya lastik bant uygulama tedavileri ağrısızdır. Evre 4 prolabe hemoroidlerde ağrı vardır ve deri parçaları cerrahi olarak çıkarılmaktadır.
Hemoroid (Basur) Neden Ciddiye Alınmalı?
Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Genel Cerrahi ABD Başkanı Prof. Dr. Özcan Gökçe “Kansızlık oluşturacak kanama ve tümünün dışarı çıkmasıyla oluşan ağrılı şişliklerle dışkı çıkaramama durumunda vakit kaybetmeden bir genel cerrahi uzmanını başvurmak son derece önemlidir. Kanama genişlemiş damarların üzerindeki zarın yırtılmasıyla olur. Bazı kişiler özellikle kanamayla birlikte rahatladıklarını belirterek ağrının da azalması nedeniyle hekime başvurmakta gecikebiliyor. Ancak kanama gerçek anlamda rahatlama sağlamadığı için basurda kanama varsa vakit kaybetmemek gerekir.”
Hemoroid (Basur) ve Kolon Kanseri Arasında Bağlantı Var mıdır?
Hemoroid (basur) arasında doğrudan bir bağlantı yoktur. Kanama nedeni kolon kanseriyse hemoroidlerden olduğu zannedilerek önemli hastalığın gözdem kaçmasına neden olur.
Sigara İçmek Hemoroide (Basur) Neden Olur mu?
Sigara ve hemoroid arasında doğrudan bir bağlantı bulunmamaktadır. Ancak sigara içmek iştahı azaltabildiği için az gıda tüketimi ve nikotin kabızlığı tetikleyebilir. Bu da hemoroid oluşumu için risk yaratabilmektedir.
Hemoroid (Basura) Ne İyi Gelir?
Hemoroid (basur) şikayetlerini önlemek ve hemoroidden korunmak için şu önlemler yarar sağlayacaktır.
- Bol sıvı tüketin: Dışkının yumuşak kalması basur oluşumunu önlemede çok önemlidir. Bu nedenle gün içinde 2.5-3 litre arasında sıvı tüketmeye özen gösterin.
- Tuvalette uzun süre oturmayın: Tuvalet ihtiyacınızı gidermek için uzun süre oturmak ve ıkınmak rektuma olan basıncı artıracağı için hemoroid oluşumunu tetikleyeceği gibi var olan sorunların da artmasına neden olabilmektedir.
- Lifli gıdalarla beslenin: Beslenmenizde lif oranı yüksek meyve sebze ve tam tahıllı gıdalara çok yer veren. Bu sayede dışkınız yumuşayacağı için zorlanma ve buna bağlı hemoroid oluşumunu da önlemek mümkün olabilmektedir.
- Acı ve baharatlı ürünlerden uzak durun: Bu tür ürünler hemoroid sorunu olan bölgeyi tahriş edebileceği için bu gıdaları mümkün olduğunca kontrollü tüketmek gerekmektedir.
- Uzun süre oturmayın: Her ne kadar yaptığınız iş uzun süre oturmayı gerektirse de mümkün olduğunca hareket etmeye çalışın. Basuru önlemek için tuvalette de uzun süre oturmayın. Gün içinde mümkün olduğunca egzersiz yapmaya çalışmak da, uzun süre oturmaya bağlı oluşabilecek kabızlığın önüne geçeceği için hemoroid memeleri oluşmasını önleyecektir.
