Bireyin boy uzunluğunda ki etkenlerin %60-80 arası genlerden taşınır, geri kalan yaklaşık %20’lik kısım da çevresel etmenlere bağlı olarak değişir. Beslenme başta olmak üzere; uyku düzeni, spor gibi yaşam tarzı etmenleridir. Bu yazımızda 10 – 20 yaş arası çocuklarımızın fiziksel gelişimine yardımcı olan ve boy uzatan yiyecekler konumuz..
Çocuklarda Gelişimi Etkileyen Faktörler
Burada çocuklarımızın gelişimini etkileyen faktörlerin farklı yaşlarda neler olduğunu görelim.
Bebeklerde Gelişimi Etkileyen Faktörler
Bebeğin fiziksel gelişimi anne karnında başlar. Bu nedenle anneye hamilelik döneminde çok büyük bir sorumluluk düşüyor. Hamileyken annelerin beslenmesine son derece dikkat etmeleri; sigara, alkol ve türevleri zararlı alışkanlıklardan kesinlikle uzak durmaları gerekiyor.
Hamilelik sonrası dönemde bebeğin gelişiminde beslenmek dışında onu alıştıracağınız yaşam şekli de son derece önemli bir faktör olarak dahil oluyor. Geceleri uzun ve kesintisiz uykular bebeklerin gelişimi açısından çok önemli. Çünkü bebekler gelişimini sağlayan hormanları en çok uyurken salgılıyorlar. Ve tabiki anne sütü bebeğin gelişiminde çok büyük bir etken. Sağlıklı bir gelişim için en azından ilk bir yıl anne sütüyle beslenmesi bebeğin gelişmesinde önemli rol oynuyor.
Çocuklarda Gelişimi Etkileyen Faktörler
Büyüme çağında ki çocuklarda da tabiki beslenme alışkanlıkları gelişimde ve boy uzamasında çok önemli. Bu beslenme miktarla alakalı değil ama. Annelerin sıkça yaptığı bir hata çocukların büyümesi için o gün ne yemek yapıldı ise ondan olabildiğince yemesi gerektiğini düşünmek. Ama fazla yemekten ziyade kaliteli, gelişimi açısından gerekli her besini yeterli miktarda alması daha önemli. Özellikle gerekli vitaminlerin vücuda sağlanması gerekiyor. Bu nedenle meyveler boy uzatan yiyecekler de başı çekiyor diyebiliriz.
Bunların dışında düzenli spor yapması ve fiziksel aktiviteden uzak kalmaması da bir diğer önemli etken. Çocuğunuzu en azından 1 tane spora göndermek onun fiziksel gelişimi açısından çok yararlı olacaktır.
Uyku da çocukluk çağında fiziksel gelişim için son derece önemli etkenlerden. Büyüme hormonu en çok uyurken salgılanır. İnsan vücudu büyüme hormonunu gün içinde 3-5 saatte bir salgılar. Ancak geceleri bu hormon çok daha aktiftir. Bu nedenle düzenli ve karanlıkta uyku gelişim ve boy uzaması açısından çok önemli.
Ergenlik Çağındaki Gençlerde Gelişimi Etkileyen Faktörler
Uyku yukarıda da bahsettiğimiz nedenlerden dolayı tabiki ergenlik çağında ki gençler için önemli rol oynar. Ama gençlik çağlarında vücudun uyku saatinde değişmeler olabilir. Gençler daha geç yatıp daha geç kalkmaya başlarlar ve bu onların yeteri kadar uykularını alamamalarına sebep olur. Bu da gelişimlerini olumsuz etkiler. Uyku alışkanlıklarını bozmamaları onların gelişimi için önemlidir.
Ergenlik çağı insanın kalori ve besin ihtiyaçlarının en çok olduğu zamandır. Bu nedenle bu çağda düzenli beslenmek ve gerekli besin maddelerini eksiksiz almak çok önemlidir. Ancak okul, kurs gibi etmenlerden dolayı gençler öğün atlayabiliyor ve bu bir sonraki öğünde gereğinden çok fazla yemesine sebep olabiliyor. Yemek düzenleri bozuluyor ve kahvaltı gibi çok önemli öğünleri atlayarak yemeyi alışkanlık haline getirebiliyorlar. Bunun dışında gelişimlerinin tavan yapmasıyla gelen özgürlük hissi zararlı atıştırmalıkları sık tüketmelerine ve öğünlerini atıştırmalık, besin değeri olmayan yiyeceklerle geçirme alışkanlığı sağlamalarına neden olabiliyor.
Beslenmelerine en çok dikkat etmeleri gereken yaşlarda bu gibi yanlış hareketler onların fiziksel ve hormonel gelişimlerine olumsuz etki ediyor. Bu nedenle ergenlik çağında ki çocuklarımızın beslenmelerini aksatmamalarını; özellikle kahvaltı gibi önemli bir öğünü kesinlikle atlamamalarını sağlamak onların gelişimi açısından en doğrusu olacaktır.
Bu yoğun çağlarında çocuklarımızı sadece okula odak bir şekilde değil, onların enerjilerini atabilecekleri, hem fiziksel hemde mental açıdan yarar sağlayacak aktivitelere teşvik etmek önemli. Özellikle spor gelişim çağlarında büyük yarar sağlayacak. Enerjilerini aktarabilecekleri aktiviteler onların derslerine daha fazla odaklanmasına da yardımcı olacak.
Çocuklarda Boy Uzatan Yiyecekler
Yumurta
Yumurta boy uzatan yiyecekler arasında gerçekten önemli bir yer tutar. En besleyici protein kaynaklarından biridir bu nedenle büyümeye ve uzamaya yardımcı bir besindir. Yüksek protein değeri sayesinde kemiklerin gelişimini sağlar. Aynı zamanda sağlıklı gelişim,kemik sağlığı ve boy uzamasında çok önemli olan kalsiyum ve D vitamini açısından da çok zengin bir kaynaktır.
Süt
Boy uzaması için kemiklerin gelişimi çok önemlidir. Kalsiyum kemiklerin güçlenmesinde ve büyümesinde büyük rol oynar ve hepimizin bildiği üzere süt tam bir kalsiyum deposudur. Süt aynı zamanda proteinlerin sağlıklı sindirilmesini sağlayan A vitamini bakımından da çok zengin bir besindir. Büyüme çağında ki çocukların günde 2-3 bardak süt içmesi tavsiye edilir.
Kırmızı Et Ve Balık
Bildiğimiz üzere et en büyük protein depolarından biridir. Protein sağlıklı büyüyen kemikleri, sağlıklı kemikler de boy uzamasını sağlar. Bu nedenle gelişim çağında ki çocukların düzenli et yemesi çok önemlidir. Ayrıca balık eti proteinin yanı sıra D vitamini ve omega-3 bakımından zengin bir besin olduğu için her insanın düzenli aralıklarla balık yemesi sağlık açısından önemli.
Soya
Soya bitkisel protein açısından çok zengin bir besin kaynağıdır. Bunun yanı sıra içerdiği vitaminler ve lifli yapısı boy uzamasında önemli rol oynayan kemik gelişimine yarar sağlar.
Muz
Potasyum kas ve kemik gelişimi açısından son derece önemli bir besin kaynağıdır. Muzda bulunun yüksek potasyum çocuklarımızın kemiklerinin sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlar ve boyunun uzamasına yardımcı olur.
Ispanak
Ispanak demir ve kalsiyum deposu bir besindir. Kemiklerin güçlenmesine ve büyümesine yardımcı olur. Genelde çocuklar arasında pek sevilmeyen bu besini onları boylarının uzayacağına ikna ederek yedirmeyi deneyebilirsiniz. Kesinlikle faydalı olacaktır.
Yoğurt
Boy uzamasında gerekli olan D vitamini ve kalsiyum açısından zengin yoğurt her çocuğun düzenli yeme alışkanlığı olması gereken bir diğer besin. Eğer çocuğunuz yoğurt yemeye pek sıcak bakmıyorsa ona içine sevdiği taze meyveler karıştırarak lezzetli bir meyveli yoğurt hazırlayıp yoğurt yeme alışkanlığı kazandırabilirsiniz. Bu onun gelişimi açısından çok yararlı olacaktır.
Çocuklarda boy uzatan diğer yiyecekler
- bezelye
- tavuk
- somon
- turunçgiller
- mantar
- kuru üzüm
- tofu
- havuç
- fıstık ezmesi
