Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Özlem Evliyaoğlu Bozkurt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gebelik döneminin fizyolojik ve immünolojik değişimlerden dolayı enfeksiyon hastalıkları açısından riskli bir dönem olduğunu, bu nedenle grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarının gebelerde daha ağır seyredebileceğini söyledi.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) enfeksiyonu ile ilgili bilgilerin şu an için oldukça kısıtlı olduğunu aktaran Bozkurt, bu kısıtlı bilgilerin de özellikle Çin’den bildirilen az sayıdaki vaka serilerine dayandığını söyledi.
Prof. Dr. Özlem Evliyaoğlu Bozkurt, mevcut bilgilerin gebeliğin yeni tip koronavirüs enfeksiyonu açısından ekstra bir risk getirmediği yönünde olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu: “Gebelerimizin paniğe kapılmadan enfeksiyondan korunmak için genel önerilere uyması yeterli olacaktır. Enfeksiyondan korunmak başlıca amaç olmalıdır. Bu önerilerin başında el yıkamaya özen göstermek, kalabalık ortamlardan ve ev ziyaretlerinden kaçınmak, evde mümkün olduğunca dinlenmek, bulunduğu ortamı sık sık havalandırmak, grip benzeri semptomlar olduğunda evin diğer üyeleriyle yakın temasta bulunmamak, havlu gibi özel eşyaları ayırmak, acil durumlar dışında mümkün olduğunca hastane ziyaretlerinden kaçınmak yerinde olacaktır. Beklentimiz enfeksiyon saptansa dahi gebelerimizin büyük çoğunluğunun hafif veya orta şiddette grip benzeri semptomlarla atlatacağı yönündedir.” diyen Bozkurt, şunları anlattı:
Yeni tip koronavirüs tespit edilen gebelerdeki en sık semptomlar yüksek ateş, öksürük, kas ağrısı, boğaz ağrısı ve halsizliktir. Zatürre gibi ciddi bulguların daha yaşlı, bağışıklık sistemi zayıf ve astım, diyabet gibi eşlik eden kronik hastalığı olan gebelerde görülme olasılığı daha fazladır. Sevindirici olan haber ise şu ana kadar gebelikte yeni tip koronavirüs enfeksiyonundan ölen bir olgu bildirilmemiştir. Çok yeni bir virüs olması nedeniyle anne ve fetusa etkileri de şu an için net değildir.
Gebelerde enfeksiyonun düşük riskini arttırdığına dair kanıt yoktur. Gebeliğin son üç ayında erken doğum olguları ve anne karnında bebeğin sıkıntıya düştüğünü bildiren vaka örnekleri vardır. Fakat erken doğumların virüsün etkisi sonucunda mı yoksa hekimlerin annelerin genel durumu nedeniyle mi erken doğum kararı aldıkları net değildir. Enfeksiyonu olan gebe doğum için geldiğinde genel sağlık durumu, eşlik eden semptom, bulgu ve hastalıkları açısından ilgili branş hekimlerince değerlendirilmeli ve doğum şekline karar verilmelidir.
Enfeksiyonu olan gebeden bebeğe geçiş olup olmadığı net değil
Covid-19 bulguları olabilecek gebeler için Sağlık Bakanlığınca önerilen koşullarda izole odalarda takip önerildiğini aktaran Bozkurt, konuşmasını şöyle sürdürdü: Normal doğuma engel bir durum var ise veya solunum sıkıntısı nedeniyle acil bir durum söz konusu ise sezaryen doğum düşünülebilir. Enfeksiyonu olan gebeden anne karnındaki bebeğe geçiş olup olmayacağı net olmamakla birlikte, Çin’den bildirilen az sayıdaki vakada Covid-19’a bağlı zatürresi olan gebelerin kordon kanında ve anne sütü örneklerinde virüs izlenmemiş ve bebeklerin hepsi canlı ve sağlıklı doğmuştur. Bu sonuç anneden bebeğe geçişi düşündürmemektedir. Fakat en son İngiltere’de zatürresi olan enfekte anneden doğan bebekte enfeksiyon tespit edilmesi bu konunun henüz netleşmediğini göstermektedir. Enfeksiyonu olan annenin bebeğini emzirmesine engel bir durum şimdilik olmamakla birlikte gebe ve yenidoğanın durumuna göre hekimlerin karar vermesi daha önem kazanmaktadır. Emzirmenin sağlayacağı faydalarla olası riskler kişiye özel değerlendirilmeli, emzirmenin faydalı olacağı düşünüldüğünde de genel hijyen ve korunma önlemleri alınmalıdır. Bu önlemlerin başında emzirmeden önce elleri yıkamak, emzirme sırasında öksürmekten mümkün olduğunca kaçınmaya çalışmak, maske kullanmak sayılabilir. Çin’de doğum sonrası 2 yenidoğanda covid-19 bildirilmiş, doğumdan 36 saat ve 17 gün sonra enfeksiyonun olması yakın temasla yenidoğana bulaşabildiğini göstermiştir. Yenidoğanın da enfeksiyon açısından değerlendirilmesi ve gerektiğinde izolasyonu önerilir. İzolasyon kararı alındığında anne sütünün pompa ile sağılması ve bebeğe verilmesi uygun olabilir.
