Kabakulak viral bir hastalıktır. Rubulavirüs diye bir virus nedeniyle olur. Virüs vücuda burun ya da boğaz yoluyla girer. Belirtileri 10 gün kadar sürer.
Kabakulak, özellikle kulakların yakınında bulunan ve parotis adı verilen, en büyük tükürük bezlerini etkileyen viral bir enfeksiyondur. Hastalık, yüzün her iki tarafında konumlanmış bu bezlerin birinde veya her ikisinde şişmeye neden olabilir. Adını bu tükürük bezinin kulağa yakın ve şiş olmasından alır.
Ateş 39-40 derecelere varabilir. Baş ağrısı, kulak ağrısı, yutarken ya da ağzı açarken ağrı duyulabilir. Özellikle portakal suyu gibi ekşi şeyler yemek ya da içmek ağrıya neden olabilir. Kaslarda ve eklemlerde ağrı ve yorgunluk bitkinlik hissedilebilir. Nadiren memenjit, orşit (testislerde iltihap) pankreatit gibi ağır tablolara neden olabilir.
Bazı çocuklar hiç belirti vermeden de hastalık geçirebilirler. Aşılı çocuklarda da hastalık oldukça hafif seyredebilir.
Hastalığın kuluçka dönemi 16-18 gündür. 25 güne kadar uzayabilir.
Semptomların başlamasından 2 gün önceden başlayarak, hastalığın 5-9 gününe kadar hastalık bulaştırılabilir.
Kabakulak hastalığı, kişiden kişiye hızla bulaşan bir enfeksiyon türüdür. Virüs; tükürük, burun salgıları ve yakın kişisel temas yoluyla bir kişiden diğerine kolayca yayılır.
Kabakulak belirtileri nelerdir?
Etken virüs ile enfekte olmuş bazı kimselerde herhangi bir kabakulak belirtisi görülmeyebilir veya semptomlar çok hafif olabilir. Belirtiler genellikle kişi virüse maruz kaldıktan yaklaşık iki ila dört hafta sonra ortaya çıkar. Virüsle temastan sonraki belirtisiz geçen bu süreye kuluçka dönemi adı verilir. Bu zaman diliminin ardından ilk klinik belirtiler ortaya çıkar. Kabakulak ilk belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Genel vücut ağrıları
- Baş ağrısı
- İştah kaybı
- Mide bulantısı
- Hafif ateş
Bu ilk belirtileri parotis bezinde şişlik, hassasiyet ve 38 derece ya da üzeri yüksek ateş takip eder. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde şişlik, genişleyerek kulak çevresine kadar gider ve yüzde belirgin bir asimetri meydana getirir. Her dört hastadan birinde şişlik tek taraflı görülür. Hastalarda görülebilen diğer bazı belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Çiğneme güçlüğü
- Çiğneme sırasında ağrı
- Eklemlerde ağrı
- Ağız kuruluğu
- Hafif karın ağrısı
- Şişliğin olduğu yüz bölgesinde ağrı
Kabakulak, nadiren yetişkinlerde de görülebilir. Belirtiler genellikle çocukluklarda görülenlerle benzerdir. Ancak bazen biraz daha şiddetli olabilir ve komplikasyon riski daha fazladır.
Kabakulak aşısı
Kabakulak aşısı MMR (kızamık kızamıkçık kabakulak ) aşısı olarak verilir. İlk dozu 12-15 ay ikinci dozu ise 4-6 yaş arası yapılır.
Enfeksiyon başladıktan sonra etkili değildir ancak henüz çocuk mikropla enfekte olmamışsa korumada etkili olabilir. Çevrede ya da okullarda kabakulak vakaları görüldüğünde aşılandırmanın hızlandırılması ve 4 yaş üstü tüm çocukların iki doz aşı olduklarından emin olunması gerekir.
Aşıya rağmen kabakulak görülebilmekte ancak şiddeti genellikle daha az olmaktadır.
Çocuklarınız 4 yaşın üstünde ve ikinci aşılarını olmadılarsa bir an evvel olmalarında fayda var.
İnsanlığın Aşılar Sayesinde Kurtulduğu 6 Bulaşıcı Hastalık Türü
