Beyinde yalancı tümörü olan birçok hastam, önce gerçekten bir tümör olmadığına bir türlü inanamazlar; aileleri yalnız konuşmaya, kendileri yakınlarını dışarı çıkarıp tekrar bana sormaya çalışırlar, üzülmesinler diye böyle söylediğimi sanırlar. İçlerinden hoşsohbet bir amca “tümör yalan söyler mi” diye sormuştu. Yalan söyleyen tümör değil, onun gibi davra­nan bir fazlalıktır.

Yalancı tümör ne demektir?
Aslında tümör (kitle) olmayıp, varmış gibi, olmaması gereken bir yerde bulunan ve bulunduğu yerde fazlalık oluşturarak etraftaki dokulara baskı yapan hastalıklara genel olarak yalancı tümör diyoruz. Yalancılıkları yatsıya kadar tabi, bunların ger­çekten tümör olmadıklarını hemen anlıyor ve ona göre tedavi ediyoruz.

Gözün yalancı tümörleri ne gibi belirtiler verirler?
Gözde ciddi kızarıklık, ağrı, şişlik olur. Bazen görme bozukluğu bazen de çift gör­me olur. Göz öne doğru büyür, hareketle artan ciddi ağrı olur. Farkına varılmaya­cak bir durum değildir.

Hangi tetkiklerle tanı konulur?
Göz Manyetik Rezonans (MR) tetkiki ve bağ dokusu ile bağışıklık sisteminin ince­lendiği kan tetkiklerinin yapılması gerekir.

Çözün yalancı tümörlerinin nedenleri nelerdir?
Genellikle bağ dokusunu ilgilendiren veya bağışıklık sisteminin bozulmasına bağ­lı olan durumlardır.

Gözün yalancı tümörleri nasıl tedavi edilir?
Ağızdan kortizonlu ilaçlarla tedavi edilir. Bu hastalıkların tekrarlama eğilimi var­dır, tekrarlarsa yine aynı şekilde tedavi edilir ve sonuçta iyileşir.

Beyin yalancı tümörü hastalığı nedir?
Beynin etrafında kafa kemiklerine çarpmasını önleyen bir sıvı bulunur. Bu sıvı tüm akarsular gibi doğar, akar ve denize, yani kirli kan olarak kalbe ulaşır. Bu sı­vının baharda karların erimesi ve akarsuların kabarması gibi üretimi artar veya kalbe ulaşımı engelle karşılaşırsa beyne bas­kı yapmaya başlar. Beynin en zayıf ve korunmasız bölgesi olduğu için de, göz sinirleri zedelenir.

Beyin yalancı tümörü hastalığı nasıl belirti verir?
Öncelikle baş ağrısı, nadiren mide bulan­tısı ve baş dönmesi olabilir. Gözlerde ka­rarma daha sonra da yavaş yavaş ilerleyen görme kaybı olabilir. Bazen de çift görme görülebilir.

Beyin yalancı tümörüne tanı nasıl konur?
Bu hastalıkta genellikle, görme azlığı veya baş ağrısı ile doktora başvuran hastaların göz sinirinde şişme (ödem) görülür. Görme alanı testinde alan darlığı saptanır.

Beyin yalancı tümörü hastalığının nedenleri nelerdir?
1. En sık nedeni aşırı kilodur. Biliyorum şaşırdınız ama bu doğru. Aşırı kilo beyinden kalbe akma­sı gereken kirli kanın boyun bölgesin­de akışını zorlaştırır ve akarsu denize ulaşamayınca beyin çevresinde birikir.
2. Fazla miktarda kullanılan vitamin hapları ve enerji hapları ile enerji de beyinde sıvı basıncını artırabilir.
3. Hormon düzensizlikleri (özellik­le tiroid ve paratiroid hormonları), kadınlarda kullanılan hormon tedavi­leri, kortizon hormonu kullanımı veya aniden kesilmesi de sıvı dengesini bozabilir.
4. Toplardamarlarda tıkanıklık olması da kirli kanın kalbe dönüşünü en­gelleyebilir. Ülkemizde özellikle Behçet Hastalığında beyinde yalancı tümör olabilir.

Beyin tümörü korkusuyla yapılan Beyin Manyetik Rezonans (MR) testi normal bulunun­ca herkesin içi rahatlar. Ama bir test daha yapılması gerekir. O da belden beyin su­yu alınarak basıncına bakılması testidir. Bu test ile hem basıncın yüksek olduğu teyit edilir hem de beyinde başka bir hastalık olmadığına (ör; menenjit) emin olunur.

Beyin yalancı tümöründe tedavi nasıl yapılır?
1. Eğer neden aşırı kilo ise, kilo vermeden hastalık iyileşmez, iyileşse bile yineler.
2. Eğer neden vitamin-hormon tedavileri ise, gereksiz olanların mutlaka bırakılması gerekir.
3. Neden ne olursa olsun, beyin sıvısının yapımını azaltan haplar ve bu hapların yan etkisini yok eden hapların kullanılması gerekir. Bu ilaçların çok uzun süre (6 ay-2 yıl) kullanılması gerekebilir.
4. Toplardamar tıkanıklığı söz konusu ise kan sulandırıcı haplar kullanılır.
5. Eğer görme kaybı hapların etkisi beklenemeyecek kadar ileri ise veya haplara rağmen iyileşemeyecek gibiyse göz sinirlerini rahatlatıcı bir ameliyat yapılması gerekebilir.
6. Baş ağrısı çok fazla ise beyin sıvısını belden karına boşaltacak bir alet takılabilir.

Beyin yalancı tümörü tedavi edilmezse ne olur?
Kendi kendine iyileşmez ve maalesef görme kaybı giderek ilerleyip tam kayba ne­den olabilir.

Belden su alma işlemi nasıl yapılır?
Bu test ya nörolog ya da beyin cerrahı tarafından yapılır. İşlem sevimsiz­dir, ama ağrılı ya da tehlikeli değildir.
Beyni çevreleyen sıvı bel seviyesine kadar dolaşır, yapılan iş bel seviyesin­den özel bir aletle sıvı basıncının birleşik kaplar prensibine göre ölçülmesi ve laboratuvara göndermek için örnek alınmasıdır. Sıvının basıncının yük­sek olması kadar işlemden sonra baş ağrısında ve görme bozukluğunda bir miktar rahatlama da tanı için yardımcıdır.
Bu işlemden sonra çok bol miktarda su içilmeli ve 24 saat yatılmalıdır. Belden alınan bir damla sıvı vücutta bir bardak suya eşit eksiklik yarata­bilir ve farklı bir baş ağrısına yol açabilir. Yani, bu işlemle hem baş ağrısı rahatlar hem de başka tarzda bir ağrı olabilir. Bu yeni ağrıyı engellemek için günde 3 litre su içilmesini öneririm.