Hipermetrop bir görme bozukluğudur ve gözleriniz uzaktaki nesnelere kıyasla, yakındaki nesnelere daha az odaklanır.
Hipermetrop Nedir?
Hipermetrop, yakın görme sorunu olarak bilinse de hipermetrop olanlar özellikle belli yaştan sonra uzağı da çok iyi göremezler. Dolayısıyla hipermetrop sadece yakın görme sorunu değilidir. Ancak uzak görmeye göre kıyaslandığında yakını daha az görürler.
Hipermetropi durumunu tam olarak anlamak için öncelikle normal gözün nasıl çalıştığını anlamak gerekir. Gözün odaklanmasından önemli oranda kornea ve lens sorumludur. Kornea, gözün şeffaf ve en ön yüzeyidir. Lens ise, gözün içindeki nesnelere odaklandıkça şekil değiştiren bir yapıya sahiptir. Kornea ve lens, gelen ışığı kırmak gibi görevlere sahiptirler ve beraber çalışırlar. Sonra ışığı retina denilen ağ tabakaya odaklarlar. Retina, göz kürenin arkasındadır. Görsel bilgileri alıp, bilgiyi beyne taşıyan optik sinire yollar. Mükemmel biçimdeki lens ve kornea sayesinde mükemmel odaklanmış bir görüntü sağlanır. Ancak korneanın şekli farklı ise göz doğru odaklanamaz.
Gözlerin yakındaki nesnelere odaklanma yeteneğine göre, değişen hipermetrop dereceleri vardır. Yakındaki nesneleri iyi göremiyorsanız veya yakın okumada baş ağrısı oluyorsa hipermetrop olabilirsiniz.
Hipermetrop Neden Olur?
Gözleriniz ışık ışınlarına odaklandığında baktığınız şeyin görüntüsünü beyninize gönderir. Hipermetrop olduğunuzda, ışık ışınları olması gereken şekilde odaklanamaz. Bulanık görmenizin sebebi, gözünüzün ön-arka ekseni normalinden daha kısa olması veya odaklanma gücünün zayıflamış olmasıdır. Böyle durumda görüntü retinanın arkasında, doğru olmayan yere gidip oluşur.Bu durumda özeliikle yakın odaklanmada zorluklar ortaya çıkar.
Hipermetrop Belirtileri Nelerdir?
Hipermetrop olduğunuza dair belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Yakındaki nesnelere odaklanamama
- Baş bölgesinde ağrı
- Bulanık görme
- Gözlerde yorgunluk
- Bir şey okuduktan sonra yorgunluk veya baş ağrısı
Eğer gözlük veya kontakt lens taktığınız halde bu belirtilere sahipseniz, yeni bir reçeteye veya tedaviye ihtiyacınız olabilir. Mutlaka doktorunuzla görüşmeniz önerilir.
Hipermetrop Teşhisi Nasıl Konulur?
Hipermetropu teşhis etmek için gereken tek şey temel bir göz muayenesi olmaktır. Doktorunuz sizin karşınıza bir çizelge koyup okutur. Ayrıca muayenede, ışığın retinanızdan nasıl yansıdığını kontrol edebilmek için retinoskop adı verilen bir cihaz da kullanılabilir.veya günümüzde bu ölçümleri otomatik olarak yapan otorefraktometre adı verilen cihazlar kullanılmaktadır. Gözlük veya lens için, en iyi reçeteye karar verebilmek adına, bir test cihazı olan bir phoropter veya deneme gözlüğü de kullanılabilir.
Yetişkin göz muayeneleri
Görme sorunu yaşamayan yetişkinlerin, 40 yaşından itibaren düzenli göz muayenesi yaptırmaya başlaması gerekir. 40 ile 54 yaşları arasında her 2 ila 4 yılda bir, 55 ila 64 yaşları arasında ise her 1 ila 3 yılda bir ve 65 yaş üzerindeyseniz, 1 ila 2 yılda bir göz muayenesi olmanız önerilir.
Diyabetiniz, yüksek tansiyonunuz veya ailenizde göz hastalığı yaşayan bireyler varsa, göz muayenesi olmak için 40 yaşına kadar beklememeniz ve düzenli göz muayenesine başlamanız önem arz eder.
Çocuk göz muayeneleri
Bebeklerin muayenesi, doğumdan hemen sonra yapılmalıdır. Çünkü çocuklarda ortaya çıkabilen görme tembelliğinin en önemli nedenlerinden biri düzeltilmemiş hipermetropidir. Özellikle iki göz arasında 2 derece veya daha fazla fark olan hipermetrop çocuklarda göz tembelliği riski oldukça fazladır. Çocukların ilk muayenedeki bulgularına göre muayene sıklığı hekim tarafından önerilir. Her muayenede elde edilen bulgulara göre bir sonraki muayenenin ne zaman olması gerektiğine karar verilir.
Hipermetrop Tedavisi Nasıl Olur?
Hipermetropiyi tedavi etmenin amacı, ışığın retinaya doğru şekilde odaklanmasına yardımcı olmaktır. Hipermetroplu bireyler net bir yakın görüş için şunlara ihtiyaç duyabilir:
- Gözlük
- Kontakt lens
- Refraktif cerrahi (lazer ameliyatları)
Reçeteli lensler
Genç bireylerde tedavi her zaman şart değildir. Çünkü gözlerin içindeki kristal lensler durumu kurtaracak kadar esnek yapıdadır. Hipermetrop derecenize bağlı olarak, yakın görüşünüzü iyileştirmek için reçeteli lenslere ihtiyacınız olabilir. Bu, özellikle siz yaşlandıkça ve gözlerinizin içindeki lensler daha az esnek hale geldikçe söz konusu olur.
Reçeteli lensler kullanmak, korneanızın azalan eğriliğini düzelterek tedavi eder. Reçeteli lens türleri, gözlük ve kontakt lenslerdir. Gözlük, hipermetrobun neden olduğu bozuk görmeyi, keskinleştirmenin kolay ve güvenilir bir yoludur. Kontak lensler ise gözünüze tam takılır. Küresel, çok odaklı ve monovizyon tasarımlarla birlikte, yumuşak veya sert, gaz geçirgen dahil olmak üzere, çeşitli malzeme ve tasarımlarda bulunurlar.
Refraktif cerrahi
Bu uygulamalar miyop ve astigmatlarda olduğu gibi belli dereceye kadar olan hipermetroplara da kornea yapıları uygunsa uygulanabilir. Bu cerrahi tedavide, korneanın eğriliği yeniden şekillenir ve hipermetropluk düzeltilir.
Refraktif cerrahi yöntemleri şöyledir:
- Lazer eşlikli korneanın yerinde şekillendirilmesi (LASIK): Bu prosedürle, göz cerrahı korneaya ince, menteşeli bir kanatçık yapar. Daha sonra hipermetropluğu düzelten, korneanın eğrilerini ayarlamak üzere bir lazer kullanır. LASIK ameliyatında iyileşme süreci genellikle daha hızlıdır. Kornea ile ilgili diğer ameliyatlara kıyasla daha az rahatsızlık yaşanır.
- Lazer destekli subepitelyal keratektomi (LASEK): Cerrah, korneanın dış koruyucu tabakası olan epitel tabakasında, değişiklik yapar. Korneanın dış katmanlarını yeniden şekillendirmek ve eğrisini değiştirmek amacıyla bir lazerden destek alır.
- Fotorefraktif keratektomi (PRK): LASEK uygulamasından tek farkı, cerrahın epitel tabakayı tamamen çıkarmasıdır. Daha sonra korneayı yeniden şekillendirmek için lazeri kullanmasıdır. Epitel değiştirilmez, ancak korneanızın yeni şekline uyacak şekilde doğal olarak yeniden oluşur.
- SMILE yöntemi de vardır ancak bu yöntem henüz hipermetroplar için uygulanamamaktadır.
Hipermetrop ile Ortaya Çıkan Belirtiler Nelerdir?
Hipermetrop kişilerin özellikle genç yaşta uzak görmeleri kötü değildir. Ancak yakın çalışmada baş ağrısı, yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, odaklanma problemleri, okurken çabuk yorulma, yakın görme ile ilgili bir iş yapıyorsa iş sonrası aşırı yorgunluk, çocuklarda gözlerde kayma ve görme tembelliği olarak sıralayabiliriz.
Hipermetropluk Nasıl Önlenir?
Hipermetropluk önleyebileceğiniz bir şey değildir, ancak gözlerinizi korumak için yapabileceğiniz şeyler vardır. Sorunları erkenden ele alabilmek için düzenli göz muayeneleri yaptırmalısınız.
- Yüksek tansiyon veya diyabet gibi görme duyunuzu etkileyebilecek kronik hastalıklarınız varsa, düzenli olarak doktorunuza görünün.
- Göz problemleriniz varsa (glokom), doktorunuzun tedavi planını izleyerek talimatlarına uyun.
- Görmenizde değişiklik olursa veya gözlerde ağrı ve akıntı varsa ve kırmızı gözler söz konusuysa doktorunuzla görüşün.
- İyi aydınlatmaya dikkat edin. Daha iyi görmek için ışığı doğru kullanın. Evinizde veya ofisinizde iyi bir aydınlatma ile göz yorgunluğunun önüne geçin ve yakın plan görüşünüzü koruyun. Gözlerinizi dinlendirmek için gün boyunca kısa molalar verin. Bir göz dinlendirme tekniği olan, her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca, 20 metre öteye bakmayı ihmal etmeyin. Dinlenmek, özellikle uzun süre okumak veya bilgisayara bakmak gibi aktivitelerin ardından önemlidir.
- Ani görme değişiklikleri, şimşek gibi çakan ışıklar veya görme kaybı fark ederseniz hemen göz doktorunuza haber verin.
- Gözlerinizi güneşten korumayı ihmal etmeyin. Ultraviyole (UV) radyasyonu engelleyen güneş gözlüğü kullanmayı ihmal etmeyin.
- Göz yaralanmalarına karşı önleminizi alın. Spor yaparken, çimleri biçerken, boya yaparken veya zehirli dumanlara maruz kalırken mutlaka koruyucu gözlük takın.
- Sağlıklı yiyecekler tüketin. Bol yeşil yapraklı sebzeleri, diğer sebzeleri ve meyveleri yemeye çalışın. Araştırmalar, ton balığı ve somon gibi omega-3 yağ asitleri bakımından zengin balıkları diyetinize dahil ederseniz, göz sağlığınıza oldukça fayda sağladığını belirtir.
- Sigara içmeyin. Sigara içmek vücudunuzun geri kalanı için de iyi olmadığı gibi, göz sağlığınız açısından da tehdittir.
Gözlerinizde ağrı olsun veya olmasın, aniden görememe, puslu ve bulanık görme, çift görme veya siyah noktalar görme gibi belirtiler gösterirseniz, mutlaka doktorunuzla görüşün ve göz muayenesi yaptırın. Göz sağlığınızı ihmal etmeyin.
