Halk arasında kasık mantarı olarak da bilinen tinea cruris dermatofit tipi mantarların sebep olduğu kaşıntı,kızarıklık ve lekelenme gibi şikayetlere neden olan bir hastalıktır.
Çoğunlukla yoğun kaşıntı sebebiyle kişilerin yaşam kalitesini ve cinsel hayatlarını da olumsuz etkileyebilir. Özellikle sıcak ve nem oranı yüksek bölgelerde sıklıkla görülür. Yine aynı zamanda terleme problemi olan ve yüksek beden ağırlığına sahip bireylerde de daha fazla rastlanabilir.
Kasık Mantarı Nedir?
Kasık mantarı üç farklı çeşitte parazit mantardan oluşan kasık bölgesine yerleşip çoğaldıktan sonra kaşıntı, kızarıklık, lekelenme gibi sorunlara neden olan dermatolojik rahatsızlıkların genel adıdır. Tinea cruris yani kasık mantarına sebep olan mantar türleri şu şekilde belirlenmiştir:
- Tinea İnguinalis: Dermatofit mantarların oluşturduğu hastalığa sebep olan ana mantar türü olarak da bilinir. Uygun koşullar oluştuğunda hızlı üreme yeteneğine sahiptir.
- İnguinal Kandidiyazis: Candida türü mantarların oluşturduğu ağızdan bağırsağa kadar sindirim sisteminin tüm kanallarını etkileyen ve tüm floralarda üreyebilen bir mantardır. Birçok rahatsızlığa yol açabilen candida mantarı da özellikle kaşıntı şikayetleri ile karakterizedir.
- Tinea Versicolor: Malesessia furfurun tarafından oluşturulan genellikle açık kırmızı veya koyu kahverengi lekelerin oluşumuyla ilgilidir. Ciltte ton eşitsizliğine neden olur. Bu üç mantar türünün oluşturduğu kasık mantarının ilerlemesi ve çoğalması her bireyde farklılık gösterse de şikayetler benzerdir.
Kasık Mantarı Belirtileri Nelerdir?
Kasık mantarı erken dönem belirtileri ile kolaylıkla ayırt edilebilen bir hastalıktır. Mantar florasının türüne göre bazı belirtiler daha baskın seyretse de genel şikayetler benzerdir. Kasık mantarının en yaygın seyreden belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Kahverengi ve kırmızının çeşitli tonlarında kepekli bir yapıyla seyreden zaman zaman genişleyen plaklar görülmesi
- Apseye benzer yapıda içi su dolu iltihaplı bir görünüm
- Deride bazı bölgelerde şişme ve kabarıklık
- Yoğun kaşıntı ve buna bağlı olarak tahriş ve yara oluşumu
- Cilt katmanlarında soyulma ve incelme, derinin pul pul dökülmesi.
- Ağrı ve hafif krampımsı sancılar
- İdrar yaparken yanma şikayeti
Kasık Mantarı Nedenleri Nelerdir?
Vücutta yoğun toksin birikimi özellikle zararlı bakteri ve mantarların kontrolsüz ve hızlı bir şekilde çoğalmasına sebep olabilir. Mantarların çoğalabilmesi için nem ve ıslaklık gerekir ki metabolik olarak beslenip koloni kurabilsinler. Temel enerji kaynakları olan basit karbonhidrata en çok obez bireylerde ulaşabilen mantarlar için yağ oranı yüksek bedenler çoğalmak için oldukça elverişlidir. Kasık mantarı oluşumunun temel nedenleri şöyle sıralanabilir:
- Vücutta yüksek oranda yağ bulunması(obezite)
- İleri yaş
- Hijyen kaynaklı sorunlar; ortak eşya ve tuvalet kullanımı sonucu oluşan bulaş
- Hijyensiz banyo, spa, hamam, havuz kaynaklı enfeksiyon
- Uzun süre antibiyotik ve ilaç kullanımına bağlı olarak genital bölgede ve kasık bölgesinde bakteri florasının ve pH dengesinin bozulması
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
- Bazı kronik ya da otoimmün hastalıklar da ikincil hastalık olarak kasık mantarının oluşumuna sebep olabilir.
Kasık Mantarı Tanısı Nasıl Konulur?
Kasık mantarı tanı ve teşhis ve tedavisi dermatoloji uzmanı hekim tarafından konulur. Bu sebeple ilk olarak fiziksel muayene ve kontrol yapılır. Mantarın enfeksiyonlu bölgeye ne kadar yayıldığı ve ciltteki hassasiyet ve tahribat durumu belirlenir. Buna ek olarak hastadan şikayet ve genel sağlık öyküsünün alınması da son derece önemlidir. Mantardaki doku kültürünün belirlenmesi için de doku örnekleri gerekli görülürse alınabilir. Tüm bunların sonucunda teşhis ve tanı konulabilir.
Kasık Mantarı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tüm enfeksiyon ve rahatsızlıklarda olduğu gibi kasık mantarı tedavisi için de kişiye özel bir tedavi yöntemi belirlenir. Mantarların ortadan kaldırılması için antifungal yani mantarları ortadan kaldırmaya yönelik bir protokol belirlenir. İlk olarak kişisel hijyen ve genel sağlık önerileri belirlenir. Hastanın sağlık durumuna uygun bir ilaç tedavisi ayarlanır. Deriyi dışardan iyileştirmek için antifungal tedaviye uygun kremler de tercih edilebilir. Tedavi kontrollerle ve düzenli takiple muhakkak tamamlanmalıdır.
Kasık Mantarı En Çok Kimlerde Görülür?
Kasık mantarı kadın ve erkek iki cinsiyette de görülebilen bir rahatsızlıktır. Özellikle geçmeyen kasık mantarı ve benzer durumlarda ilk olarak kişinin yaşam tarzı ve alışkanlıklarını değiştirmesi önemlidir.Kasık mantarının görülme riskinin yüksek olduğu bireyler şu şekilde sıralanabilir:
- Her iki cinsiyette de özellikle fazla kilolu olan bireylerde kasık mantarı daha sık görülür.
- Terlemeye bağlı nem ve ıslaklık mantar kültürünün oluşması ve çoğalması için elverişli ortam sağladığından nemli bölgelerde yaşayan bireylerde de görülür.
- Yine aynı şekilde sporcularda da fazla terlemeye bağlı olarak kasık mantarı sıklıkla görülür.
- Özellikle kaplıca, spa gibi yerleri sıklıkla kullanan bireyler yine kasık mantarı açısından riskli grupta sayılabilirler.
- Sağlıksız yaşam tarzına sahip ve bağışıklığı düşük kişilerde de her rahatsızlıkta olduğu gibi kasık mantarına yakalanma riski yine yüksektir.
Kasık Mantarı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kasık mantarı kişinin yaşam kalitesini oldukça düşüren bir rahatsızlıktır. Özellikle sıcak havalarda artar terleme ve kıyafetlerin yarattığı sürtünmeler sonucu hareket etmede bile zorlanmaya neden olabilir. Aynı zamanda ağrı ve sancılar hem kadın hem erkek bireylerde cinsel yaşamı olumsuz etkilediği gibi karşı tarafa mantarın bulaşmasına da neden olabilir. Kasık mantarının kalıcı olarak iyileşebilmesi için tedavinin kesinlikle yarım bırakılmaması gerekir. Mantar kültürünün yeniden beslenip gelişmesi ne yazık ki tüm hastalık süreçlerinin baştan yaşanması gibi sonuçlar doğurabilir. Bu sebeple tedavi tam teşekküllü olarak tamamlanmalıdır. İlaç tedavisi sırasında unutulmaması gereken bir önemli konuda antibiyotik kullanımıdır. Başka bir bakteriyel enfeksiyon da bulunmadığı sürece kasık mantarı tedavisinde ilk olarak antifungal ilaç grubu ile sürece başlanır. Bu sebeple dermatoloji uzmanının önermediği ilaç ve takviyeler kesinlikle tercih edilmemelidir.
Kasık Mantarı Konusunda En Çok Merak Edilen Sorular
KASIK MANTARI SONRASINDA CİLTTE LEKE VE İZ KALIR MI?
Kasık mantarı hastalığa sebep olan mantarlar gereği ciltte lekelenmeye ve farklı renk tonlarına sebep olabilir. Vakaların büyük çoğunluğunda bu lekeler hastalık iyileştikten sonra tamamen ortadan kalkar. Ancak kişinin cildinin hassasiyeti, hastalığın yayılma oranı gibi pek çok konu bu konuda etkilidir.
KASIK MANTARI TEKRARLAYAN BİR HASTALIK MIDIR?
Mantar kültürü tamamen yok edilip tedavi tamamlanmadığında ve kişisel hijyene dikkat edilmediğinde kasık mantarı da birçok hastalık gibi tekrar edebilir.
KASIK MANTARI TÜM VÜCUDA YAYILIR MI?
Cilt üzerinde yaşayan ve beslenen mantar türü olsa da tüm vücuda yayılma gibi vakalar genellikle gözlenmemektedir. Kasık bölgesinin sıcaklık ve nem oranı bu mantar türleri için en ideal yaşam alanıdır.
KASIK MANTARI BAŞKA HASTALIKLARI TETİKLEYEBİLİR Mİ?
Kasık mantarı direkt olarak herhangi bir alerjiye veya sağlık sorununa altyapı oluşturmaz.Ancak içerisindeki mantar türlerinden candida farklı bağırsak ve cilt hastalıklarına yol açabilir. Özellikle rektum bölgesindeki kaşıntı kandidaya bağlı olarak gelişebilir.
Siz de kasık mantarı ve cilt sağlığıyla ilgili pek çok bilgi almak için dermatoloji uzmanına başvurmayı unutmayın. Erken teşhis ve tedavi hastalığın yayılmasını önlemek için oldukça önemlidir. Kasık mantarı teşhisi, tedavisi ve daha birçok rahatsızlık hakkında bilgi ve randevu almak için hekiminize başvurun ve daha sağlıklı bir yaşamı ertelemeyin.