Östrojen, kadınsal özelliklerin ve fiziksel değişimlerin, gelişimini ve korunmasını destekleyen bir grup steroid hormondur. Östrojen, kadınların fiziksel özelliklerinden ve üremesinden sorumludur. Yumurtalıklarda üreme yapar ve üreme yaşındaki kadınlarda Östrojen seviyeleri çok daha yüksektir. Östrojen öncelikle erkek ve kadın fizyolojisi arasındaki yapısal farklılıkları belirler. Östrojen eksikliği çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir bu gibi durumlarda östrojen tedavisi uygulanabilir.
Östrojen hormonu vücudunuzun çeşitli alanlarına etki eder, cinsel gelişimi arttırır, kemik gücünü artırır, kalp sağlığını geliştirir ve ruh halini artırır.
Östrojen Türevleri
Hormonlar genel olarak organların fonksiyonlarını düzenleyen, belirli dokuların belirli şekilde davranmalarını söyleyen özel kimyasal habercilerdir. Östrojen başlıca yumurtalıklarda kolesterolden sentezlenen bir hormondur. Az miktarda yağ dokusu ve böbreküstü bezinden de salgılanır. Oluştuktan sonra kana geçerek yarım saat sonra etki edeceği organa ulaşır. Hedef organda kendi sinyallerini oluşturarak hücrelerin fonksiyonlarını değiştirir.
Östrojen kadın cinsiyet hormonudur. Kadın üreme ve üreme dışı sağlıkta önemli rol oynamaktadır .
Vücudunuz üç farklı tür östrojen üretir.
- Östradiol, çocuk doğurma çağındaki kadınlarda üreme yapan ana östrojen hormonudur.
- Östroron , vücudunuzun menopozdan sonra üreme yaptığı östrojen kaynağıdır. (adet dönemleri durduğunda)
- Östriol, hamilelik sırasında üreme yapan ana östrojen
Östrojen Neden Önemlidir?
Östrojen, bir kız çocuğunu kadına dönüştüren fiziksel değişikliklerin gerçekleşmesinde rol oynar. Bu değişiklikler şunları içerir:
- Göğüslerin büyümesi
- Kasık ve koltuk altında kıllanma
- Adet döngülerinin başlaması
Östrojen Nasıl Üreme Yapar?
Östrojen esas olarak yumurtalıklarda üretilir. Vücudunuzdaki ana östrojen kaynağıdır. Adrenal bezler ve yağ hücreleri de az miktarlarda östrojen hormonu üretir. Östrojen kanınızdan geçer ve üreme sistemini, idrar yolunu, kalp ve kan damarlarını, kemikleri, göğüsleri, deri, saç, mukoza zarlarını, pelvik kasları etkileyerek vücudunuzun her yerinde hareket eder. Kas-iskelet sistemi ve kardiyovasküler sistemler dahil birçok organ ve beyin östrojenden etkilenir.
Östrojen Seviyesi Ne Kadar Olmalı ?
Menopoz öncesi kadınlarda östrojen seviyeleri mililitre başına 30 ila 400 pikogram arasında değişir (pg / mL). Menopoz sonrası kadınlarda bu seviyeler 0 ila 30 mg / mL arasında olup, erkekler için 10 ila 50 pg / mL arasındadır. ( kaynak )
Erkeklerde Östrojen Hormonu Değeri
Erkekler hem testosteron hemde östrojen üretir, ancak kadınlardan daha düşük seviyelerdedir. Erkeklerde östrojen, adrenal bezler ve testisler tarafından salgılanır. Erkeklerde bulunan östrojenin sperm sayısını etkilediği düşünülmektedir. 2010 yılında Asya Androloji Dergisi’nde yayınlanan bir makaleye göre, aşırı kilolu erkekler, östrojen nedeniyle düşük sperm sayısından daha fazla etkilenmektedir, çünkü obezler de aşırı östrojen oluşumunu sağlayan daha fazla yağ dokusu bulunmaktadır.
Erkeklerde yüksek östrojen aşağıdakilere neden olabilir:
- Büyüyen göğüsler (jinekomasti)
- Kötü ereksiyonlar
- Kısırlık
Östrojenin Faydaları
Östrojen, üreme haricinde bazı önemli durumlara da katkı sağlar.
- Cinsel Gelişim: Östrojen, vajina ve uterus dahil olmak üzere üreme anatominizin büyümesinden ve gelişmesinden sorumludur. Ayrıca göğüslerinizin gelişmesinden ve ergenlik döneminde kasıkta ve koltuk altında oluşan kıllanmanın büyümesinden sorumludur. Bu değişiklikler çocuk doğurma zamanınızın başlangıcını belirten ilk adet döneminizin yaklaştığını gösterir.
- Adet Döngüsü: Adet döngünüzün altında yatan amaç vücudunuzu hamileliğe hazırlamaktır. Östrojen, hamileliğe hazırlanmak için her ay rahim astarını oluşturmaktan sorumlu hormondur. Ayrıca adet kanamalarının başladığı ilk günlerindeki ağrılı ve yorgun hissettiğiniz dönemin ardından yükselek östrojen seviyeleri, vücudunuzda doping etkisi yaratır. Vücut fazla ödemden kurtulup, hafifleyerek daha dinç hale gelir. Östrojen sayesinde enerji düzeyinizi arttırıyor ve iyimserlik moduna geçiyorsunuz. Bu dönemde demir bakımından zengin gıdalar tüketmeniz adet dönemine bağlı sorunların giderilmesinde yardımcı olacaktır.
- Kemik Gelişimi ve Sağlık: Östrojen, kemiklerin büyümesinde ve olgunlaşmasında rol oynar. Ayrıca yetişkin kemiklerin, kemik döngüsünü düzenler ve kemik kaybına karşı korur. Menopoz sırasında kadınlarda yaygın olan östrojen eksikliği kemik emilimini arttırır. Bu kemik kütlesinin azalmasına ve kemik gücünün azalmasına neden olabilir.
- Kalp Sağlığı: Östrojen kalp hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olur. Östrojen Hormonu, iltihabı azaltmak ve kolesterol seviyenizi kontrol etmek de dahil olmak üzere kan damarlarınızı sağlıklı tutmaya yardımcı olmak için, vücudunuzda bir çok görevde bulunur. Hep birlikte ele alındığında, premenopozal kadınlarda östrojenin kalp hastalığının önlenmesi üzerindeki olumlu etkisi önemlidir. Menopozda, östrojenin koruyucu etkisi gittiğinde, kadınlarda kalp hastalığında sürekli bir artış gözükmektedir. Bu yüzden östrojen seviyeleri kalp sağlığı açısından önem taşımaktadır.
- Duygudurum Yönetimi: Östrojenin beyniniz üzerinde oldukça önemli bir etkisi vardır. Östrojenin beyin yapılarınızın nasıl bağlandığını, beyin hücrelerinizin nasıl iletişim kurduğunu ve hatta beyninizin şeklini etkilediği düşünülmektedir. Ek olarak, östrojen ruh halinizde büyük bir rol oynar, çünkü serotonin adı verilen beyin kimyasalları üzerinde çok güçlü bir etkiye sahiptir. Serotonin, ruh halini dengeleyici bir kimyasaldır ve östrojen üretimini destekler. Bu, östrojen seviyeniz düşük olduğunda serotonin seviyenizin de azalacağı anlamına gelir. Bunun etkisi bazı kadınlarda çok önemlidir. Serotonin üretiminde bu düşük östrojenle ilgili düşüşün doğum sonrası ve menopozal depresyona katkıda bulunduğu düşünülmektedir .
