Bazı kalp hastalıklarında hamile kalmak sakıncalıyken, bazı kalp hastası kadınlar ise doktor kontrolünde anne olabiliyor. Kardiyoloji Uzmanı Ayşegül Karahan Zor, sağlıklı bir hamilelik geçirmenin yollarını anlatıyor.
Kalp hastası olanlar hamile kalabilir mi?
Bu sorunun cevabı kalp hastalığının tipine ve şekline bağlı oluyor. Örneğin, ileri evre kalp yetersizliği olan hastalar, siyanotik (kandaki oksijen düzeyinin düşük olduğu durumlar ile seyreden) doğumsal kalp hastalığı olan hastalar, ciddi düzeyde kapak hastalığı olan kadınlar ya da marfan sendromu olup belirgin aort genişlemesi ile seyreden genetik hastalığı olan kadınların hamile kalması genel olarak sakıncalı kabul ediliyor. Dolayısıyla hamilelik planlanırken gebelik önce bu planın hastayı takip eden kardiyolog ile mutlaka paylaşılması gerekiyor.
Kalp hastası bir hamile nelere dikkat etmeli?
Hamilelikte gebelik ile ilişkili kalp semptomları özellikle gebeliğin son 3 ayında daha belirginleşebiliyor. Bu nedenle gebelik esnasında göğüs ağrısı, nefes darlığı ya da çarpıntı gibi şikayetler olduğunda, hastanın bu durumu muhakkak kendini takip eden kadın doğum doktoru ve kardiyoloğu ile görüşmesi gerekiyor. Aşırı kilo almaktan kaçınılması, beslenmeye dikkat edilmesi gerekiyor.
Gebelikte kalp ilaçlarının kullanımı
Bazı kalp ilaçları gebelik süresince kullanılabiliyor, bununla birlikte bazıları ise bebek için olumsuz etkiler gösterebileceğinden kullanılmaması gerekiyor. Ancak hastanın bunları tek başına bilmesi mümkün olmadığından, ilaç kullanan kalp hastası anne adaylarının hangi ilaçları kullanıp hangilerini kesmeleri gerektiğini doktorları ile birlikte planlayarak karar vermeleri gerekiyor.
Annenin kalp hastası olması bebeği nasıl etkiler?
Özellikle siyanotik (kandaki oksijen konsantrasyonunun düşük seyrettiği) doğumsal kalp hastalığına sahip annelerin bebeklerinde gelişme geriliği, hatta düşükler görülebiliyor. Ayrıca yine annenin kalbinin sol tarafının etkilendiği aort kapak darlığı, aort koarktasyonu gibi hastalıklarda ya da aort genişlemesinin eşlik ettiği marfan sendromu olan annelerin bebeklerinde, pulmoner hipertansiyonu olan ve ciddi kalp yetersizliği olan annelerin bebeklerinde büyüme-gelişme geriliğine rastlanabiliyor.
Çocuğun da kalp hastası olma ihtimali var mı?
Annesi kalp hastası olan bebeklerde kalp hastalığı görülme oranı % 4-6 ile normalden yüksek oluyor.
Kalp hastası anne adaylarına öneriler nelerdir?
Hamileliğin ilerlemesi ile beraber annenin dolaşan kan hacmi giderek artıyor ve kalbin üzerine ek bir yük biniyor. Fazladan alınan kilolar bu yükü daha da artırabileceğinden, diyette hem porsiyonların büyüklüğüne (total kalori alımı) hem de diyetin içeriğine çok dikkat edilmesi, mesela aşırı tuzlu gıdalardan kaçınılması öneriliyor. Gebelik süresince uygun egzersizlerin, mesela düzenli yürüyüşlerin yapılması fiziksel kondisyonda düşme olasılığını azaltıyor ve hamileliğin getirdiği yük ile annenin daha iyi baş edebilmesine yardımcı oluyor.
Hamilelik esnasında ortaya çıkan hangi belirtiler anne açısından uyarıcı olmalıdır?
Hamilelik fizyolojisinden kaynaklanan değişiklikler nedeniyle pek çok annede özellikle fiziksel aktiviteler esnasında hafif derecede nefes darlığı, çarpıntı, çabuk yorulma gibi semptomlar olabiliyor ve bunlar özellikle 6. aydan itibaren hızlanabiliyor. Ancak bu şikayetlerin ev içi aktivitelerde dahi ortaya çıkmaya başlaması, hatta istirahatte hissedilmesi uyarıcı oluyor. Yine hızlı gelişen ödem, şiddetli göğüs ağrısı, bayılma atakları ciddiye alınması gereken belirtiler arasında kabul ediliyor.
