Bebeğin ilk dişleri çıkmasıyla birlikte aile ve diş hekimi işbirliği içinde olmalıdır. Dişler ilk çıktıklarında bebeğin dişleri bir bez yardımıyla temizlenmeli ve sonrasında uyutulmalıdır. Bebek uyurken biberona veya emziğe bal, pekmez koyulması yanlış bir uygulamadır ve kesinlikle yapılmaması gerekmektedir.
Çocuk fırçayı tutacak yaşa geldiğinde ebeveyn kontrolünde dişlerini fırçalamaya alıştırılmalıdır. Düzenli diş fırçalamak bakteri sayısını ve besin birikimini azaltmak için bilinen en etkili yöntemlerin başında gelmektedir. Ailelerin bu konuda bilmesi gereken nokta etkili fırçalama yaşının çocuktan çocuğa değişebilmekle birlikte beş yaşından sonra olduğudur. Çürüksüz dişler için çocuklarınızın bu yaşa gelene kadar, dişlerini günde en az iki kere, sizin fırçalamanız gerekmektedir.
Diş fırçalama alışkanlığının yerleşmesi için fırçanın önce çocuğa verilmesi sonrasında ailenin dişler temizlemesi gerekmektedir. Fırçalamaktaki amaç uygun teknik ve süreyle besin artıklının ağız ortamından uzaklaştırılmasıdır.
Macun ise fırçalamayı kolaylaştırdığı ve içeriğinde koruyucu maddeler olduğu için önerilmektedir. Çocuk tükürmeyi öğrenene kadar (yaklaşık 2-3 yaş) dişler macunsuz fırçalanmalı veya flor içermeyen diş macunları kullanılmalıdır. Tükürmeyi öğrendikten sonra florlu macun kullanılabilir. Ayrıca; çürüksüz dişler için doğru beslenmek büyük önem taşımaktadır. Bu konuda ebeveynlerin büyük rolü vardır.
Düzenli beslenme ve fırçalama çoğu zaman çürüksüz dişler için yeterli olmayabilir. Azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde bulunan “fissür” adı verilen girintiler en sık çürüğün oluştuğu bölgelerdir. Bu bölgelerde daha fazla çürük görülmesinin nedeni fissürlerin dar ve derin olması nedeniyle diş fırçası kılının bu bölgelerde etkili temizlik yapmak için yetersiz kalmasıdır. Bu yüzden çürük oluşumunu önlemede diş hekimlerin en sık uyguladığı koruyucu yöntemlerden biri fissür örtücüler”dir. Bu koruyucu uygulamada “fissür örtücü” adı verilen beyaz renkli, akışkan madde ile girintiler (fissürler) doldurulur ve bu akışkan madde özel bir ışın ile sertleştirilir. Bu sayede besin artıklarının girebileceği ve fırçalama ile ortadan kaldırılmasının zor olduğu, çürüğe elverişli bölgeler ortadan kaldırılmış olur.
Fluor uygulamak diş minesini zararlı asitlere karşı korumak, çürük oluşumunu engellemek, başlangıç seviyesindeki çürükleri durdurmak için alınabilecek en etkili ve basit önlemdir. Çocuklarda süt dişlerinin tamamlanmasından sonra yapılacak fluor uygulamaları, diş yapısını güçlendirip, bakterilerin ürettiği asitlere karşı dirençli olmalarını sağlayacaktır. İlk fluor uygulamasıdan sonra hekiminiz çocuğunuzun risk grubunu belirleyerek 4-6 ayda bir düzenli kontrollere çağıracaktır.
Ped. Turkan Egilmez Ozdemir
