PBC (Primer Biliyer Kolanjit), doğuştan oluşan ve karaciğeri etkileyen uzun vadeli bir bağışıklık durumudur. Basitçe, vücut karaciğerdeki safra kanallarını yabancı obje olarak tanımlar ve bu kanalları yok etmeye çalışır. Safra kanalları, safranın karaciğerden akışını sağlamaktadır. Bu kanallara zarar vermek safra asidinin tahliyesini zorlaştırır. Safra asitleri daha sonra safra kanallarından çıkarak karaciğer hücrelerine zarar verir. Bu durum karaciğerin içinde iltihaba sebep olur.
Primer biliyer kolanjitte karaciğerin içindeki küçük ve orta boy safra yollarında iltihap vardır. Bu hastaların yarısından fazlasında, karaciğer hastalarında gözlenebilen yakınmalara ek olarak rahatsız edici bir kaşıntı bulunur. Geç devrede sarılık gelişir ve siroz hastalığının muayene ve laboratuvar bulguları saptanır.
PBC oluşumunda genetik yapının etkili olduğu ve bu durumun doğuştan bağışıklık kategorisine girdiğini bilmemize rağmen PBC oluşum sebeplerini ve ya çözüm yöntemlerini bilmiyoruz. PBC için kullanılan tanı aracı; AMA (Antimitokondrial Antikor) kan testidir ve bu test 95% kesinlik taşır.
Ursodeoksikolik Asit, PBC tedavisi için onaylanmış tek tıbbi yöntemdir. Bu, safranın karaciğerden tahliye edilmesini sağlayan bir safra tuzudur. PBC gelişimini, hücre değişimini etkileyerek yavaşlatır ve genellikle düşük karaciğer fonksiyon testleri (LFTs) ile sonuçlanır. PBC semptomlarının yatıştırılmasına yardımcı olan başka ilaçlar da var.
PBC hakkında ana unsurlar:
PBC durumu ile yaşayan insanların çoğu siroz geliştirmemektedir.
PBC oran olarak; 9 kadında bir erkeği etkilemektedir.
PBC Foundation’ın en yaşlı üyesi 103 yaşında hayatını kaybetmiştir. PBC yüzünden değil, PBC kondisyonu ile vefat etmiştir.
Ursodeoksikolik Asit tedavisine olumlu yanıt veren PBC hastaları, genel popülasyonun yaşam beklentisine uygun bir hayat sürebilir.
Çölyak hastalığı ve primer biliyer kolanjit ilişkisi
Çölyak hastalığı ve primer biliyer kolanjit ilişkisini araştıran çalışmalar çok sayıdadır. Genelde çölyak hastalığı ile birlikte olan otoimmün karaciğer hastalıkları glütensiz diyete yanıt vermezler. Polonya’dan bildirilen bir çalışmada 115 primer biliyer kolanjitli olgunun ancak birinde çölyak hastalığı bulunmuştur. Ülkelerinde, çölyak hastalığı ve primer biliyer kolanjit birlikteliğinin seyrek görüldüğünü saptayan uzmanlar, o tek hastada glütensiz diyetle karaciğer fonksiyon testlerinde iyileşme olduğunu bildirmişlerdir.
